________________
-
१०४
श्री दशाश्रुतस्कन्धसूत्रे ___छाया-अथ कोऽसावाचारविनयः ? आचारविनयश्चतुविधः प्रज्ञतः, तद्यथा -१ संयमसामाचारी चापि भवति, २ तपःसामाचारी चापि भवति, ३ गणसामाचारी चापि भवति, ४ एकाकिविहारसामाचारी चापि भवति । सोऽयमाचारविनयः ॥ सु० १० ॥
टीका-' से किं तं'-इत्यादि । अथ प्रस्तुतः आचारविनयः कः?-किलक्षणः ? किंभेदकश्च ? तत्राऽऽह-आचारविनयः-आचारो-मुनिसमाचारः ज्ञानादिरूपः पञ्चविधः, स एव विनयः कर्माऽष्टकविनाशकः चतुर्विधः चतुर्भेदकः मज्ञप्तामरूपितः, तत् = चातुर्विध्यं यथा-१ संयमसमाचारी-संयमाचरणरूपः प्रथम आचारविनयः, तत्र-संयमः सकलसावद्ययोगोपरमणलक्षणः सप्तदशविधस्तस्य सामाचारी-सं-सम्यग आचार:-आचरणं यस्य स समाचारस्तस्य भावः सामाचार्य, तदेव सामाचारी, 'चापि' इमे अव्यये उपसर्गप्रतिरूपके, तत्र 'च:'
- अब आचारविनय का वर्णन करते हैं-" से कि तं आयार०" इत्यादि ।
क्रमानुप्राप्त आचारविनय के कितने भेद हैं ?, इस प्रश्नका उत्तर देते हैं-आचार का अर्थ होता है कि ज्ञानादिरूप पाँच प्रकार का मुनिका आचरण । वह आचरणरूपी विनय आठ प्रकार के कर्म का विनाश करने वाला आचारविनय कहा जाता है। आचारविनय चार प्रकार का है, जैसे कि- [१] संयमसामाचारी, [२] तपसामाचारी, [३] गणसामाचारी, [४] एकाकिविहारसामाचारी ।
[१] संयमसामाचारी-संयम का अर्थ होता है समस्त सावध व्यापार का निवर्तन, वह सत्रह प्रकार का होता है। उसका सम्यगू
व मायाविनयनु पर्णन ४२ छ-'से किं तं आयार०' त्यहि
ક્રમાનુપ્રાપ્ત આચારવિનયના કેટલા ભેદ છે? તે પ્રશ્નના ઉત્તરમાં કહે છે-આચારનો અર્થ થાય છે-જ્ઞાનાદિરૂપ પાચ પ્રકારના મુનિના આચરણ. તે આચારણરૂપી વિનય આઠ પ્રકારનાં કર્મને વિનાશ કરવાવાળે આચારવિનય કહેવાય છે. આચારવિનય ચાર પ્રકાર છે જેમ કે -
[१] संयमसामाचारी [२] तपसामाचारी, [३] गणसामाचारी, [४] एकाकिविहारसामाचारी ।
[१] संयमसामाचारी सयभनी मर्थ थाय छे सभरत सावध व्यापा२नु નિવર્તન તે સત્તર પ્રકારનુ થાય છે તેનું સમ્યમ્ આચરણ કરવું તે સંયમ કહેવાય છે.