________________
विपाकचन्द्रिका टीका, श्रु० २, अ० २ भद्रनन्दिकुमारवर्णनम्
६१
,
पासाया
पतिर्नाम राजाऽऽसीत् । तस्य 'सरस्सई देवी' सरस्वती नाम देवी - राज्ञी आसीत् । 'सुमिणदंसणं' स्वप्नदर्शनम् । 'कहणं' कथनं भूपाय निवेदनम् । 'जम्मणं' जन्म | 'वालत्तणं' बालत्वम् । 'कलाओ य' कलाच द्वासप्ततिकलाग्रहणम् । 'जोन्वणं ' यौवनम् | 'पाणिग्गहणं' पाणिग्रहणं = विवाहः । ' दाओ ' दायः । प्रासादाः । 'भोगा य' भोगाव । एतत्सर्व वर्णनं 'जहा सुबाहुस्स' यथा सुबाहुकुमारस्य तथा विज्ञेयं, 'णवरं' नवरम्, अयं विशेष: - अत्र ' भद्दनंदी कुमारे 2 भद्रनन्दी कुमारः । "सिरिदेवी पामोक्खाणं पंचसयाणं रायवरकन्नाणं पाणिग्रहणं श्रीदेवीप्रमुखाणां पञ्चशतानां राजवरकन्यकानां पाणिग्रहणम् | 'सामिसमोसरणं= का यक्षायतन था । ' धणवई राया ' धनपति राजा इस नगर का अधिपति था । ' सरस्सई देवी' इसकी रानी का नाम सरस्वती देवी था । 'सुमिणदंसणं कहणं जम्मणं बालत्तणं कलाओ य जोन्वणं पाणिग्गहणं दाओ पासाया भोगाय जहा सुबाहुस्स ' रानी का स्वप्नावलोकन, स्वप्नका राजा से निवेदन, पुत्र का जन्म, उसका लडकपन, ७२ कलाओं का शिक्षण, यौवन का आगमन, राज्यकन्याओं के साथ पाणिग्रहण, दहेज का मिलना, राजप्रासादों का निर्मार्पण एवं विविध भोगों का अनु भवन ये सब बातें यहां सुबाहुकुमार के वर्णन जैसी ही जाननी चाहिये । " णवरं ' बिशेषता सिर्फ इतनी ही है कि ' भदनंदी कुमारे सिरीदेवी पामोक्खाणं पंचसयाणं रायवरकन्नगाणं पाणिग्गहणं सामिसमोसरणं सावगधम्मं पुव्वभवपुच्छा' इस राजा - धनपति के पुत्र का नाम भद्रनंदी कुमार था । इसका धनपति राजाने ५०० राजकन्याओं के साथ पाणि
ܕ
(निवास स्थान ) हेतु 'धणवई राया ' ते नगरना अधिपति धनपति रान हुता, 'सरसई देवी' तेनां राणीनुं नाभ सरस्वती देवी तु' 'सुमिणदंसणं कहणं जम्मणं बालत्तणं कलाओ य जोन्वणं पाणिग्गहणं दाओ पासाया भोग्गा य जहा सुबाहुस्स' शशीने स्वप्न आवयुं शब्लने स्वप्ननी डंडीत गावंची, 'पुत्रनेो न्भ, તેનું બાળપણુ, મહાત્તેર કલાનું શિક્ષણ, યૌવનાવસ્થાનું આગમન, પાંચસે રાજउन्यामो साथै पालीथडणु-विवाह, पडेंशमणी भणवी, रानभडेला निर्माण, अने વિવિધ ભાગના અનુભવ એ તમામ વાત અહિં સુબાહુકુમારનાં વર્ણન પ્રમાણે संभल सेवुं नेध्यो, 'णवरं' विशेषता मात्र भेटली, 'भद्दनंदीकुमारें सिरीदेवी पामोक्खाणं पंचसयाणं रायवरकन्नगाणं पाणिग्गहणं सामिसमोसरणं सावगधम्मं पुव्त्रभवपुच्छा' या धनपति रामना पुत्र नाभ मंद्रनन्दी उभार हेतु.. ጸ नही डुभारनां धनपति रान्तये यांयसेो राहुन्याथोनी साथै पाथिथड] पुराव्यां
·