________________
‘विपाकश्रुते 'एस णं भंते' एपा खलु हे भदन्त ! 'इत्थिया' स्त्री 'पुच्चभवे' पूर्वभवे 'का आसी' काऽऽसीत् ? 'वागरणं' व्याकरणं तस्याः पूर्वभववर्णनं वक्ष्यमाणप्रकारेण भगवता कृतमिति भावः ॥ सू० २ ॥ .
॥ मूलम् ॥ एवं खलु गोयमा! तेणं कालेणं तेणं समएणं इहेव जंबुद्दीवे दीवे भारहे वासे इंदपुरे णाम. णयरे । तत्थ णं इंददत्ते राया, पुढवीसिरी णामं गणिया होत्था, वण्णओ । तए णं सा पुढवीसिरी गणिया इंदपुरे णयरे बहवे राईसरजावप्पभियओ बहुर्हि चुण्णप्पओगेहि य जाव अभिओगित्ता उरालाई माणुस्सगाई भोगभोगाइं भुंजमाणी विहरइ । तए णं सा पुढवोसरि गणिया एयकम्मा४ सुबहं पावं समजिणित्ता पणत्तीसं वाससयाइं परमाउयं पालित्ता कालमासे कालं किच्चा छट्ठीए पुढवीए उकोसेणं बावीससागरोवमट्टिइएसु णेरइएसु गैरइयत्ताए उववण्णा । सा णं तओ उव्वहिता इहेव वद्धमाणणयरे धणदेवस्स सत्थवाहस्स पियंगुभारियाए कुच्छिसि दारियत्ताए उववण्णा । तए णं सा पियंगू भारिया णवण्हं मासाणं बहुपडिपुण्णाणं दारियं पयाया । णामं अंजू । सेसं जहा देवदत्ताए ॥ सू० ३ ॥ भंते ! इत्थिया पुव्वभवे का आसि ? वागरणं' दयनीय दशा में पड़ी हुई इस स्त्री को देख कर गौतम के मन में पूर्व अध्ययनों में कथित पद्धति के अनुसार विचार उत्पन्न हुआ। वे वहां से भगवान के समीप पहुंचे और वोले-हे भदन्न ! यह स्त्री पूर्वभव में कौन थी?। गौतम की बात सुन कर प्रभुने उस स्त्री के पूर्वभव इस प्रकार से कहे ॥ सू० २ ॥ एस णं भंते! इत्थिया पुन्वभवे का आसि ? वागरणं' हयान शामा પડેલી તે સ્ત્રીને જોઈને તમનાં મનમાં પૂર્વના અધ્યયનમાં કહેલી પદ્ધતિ પ્રમાણે વિચાર ઉત્પન્ન થયે, પછી તે ગોતમ ત્યાંથી નીકળીને ભગવાનની પાસે આવ્યા અને બોલ્યા હે ભદત ! તે સ્ત્ર પૂર્વભવમાં કેણ હતી. ગૌતમની આ વાત સાંભળીને, પ્રભુએ તે સ્ત્રીના પૂર્વ ભવ વિશે આ પ્રમાણે કહ્યું. (સૂ૨)