________________
विपाकचन्द्रिका टीका, श्रु० १, अ० २ उज्झितकपूर्वभववर्णनम् .
२२९
6
4
"
लावणिकैः = लवणादिसंस्कृतैश्च, 'सुरं च' सुरां मदिरां च 'महुं च ' मधु च= पुष्प निष्पन्नं मद्यविशेषं 'मेरगं' मेरकं = मद्यविशेषं तालफलनिष्पन्नम्, 'जाई च' जातिं च मद्यविशेषं च 'सीहुं च ' सीधु = मद्यविशेषं-- गुडधातकीसंभवं च, पसणं च १ प्रसन्नां च प्रसन्ना=द्राक्षादिद्रव्यजन्या मदिरा, तां च, 'आसाएमाणीओ' आस्वादयन्त्यः = ईषत् स्वादयन्त्यः, 'बिसाएमाणीओ' विस्वा दयन्त्यः = विशेषेण स्वादयन्त्यः, 'परिभाषमाणीओ' परिभाजयन्त्यः =विभागं कुर्वन्त्यः - अन्याभ्यो ददत्य', 'परिभुंजे माणीओ' परिभुञ्जानाः 'दोहल' दोहदं, 'विर्णेति' विनयन्ति, विशेषेण अपनयन्ति, पूरयन्तीत्यर्थः, 'तं' तत् तस्मात् 'जइ णं' यदि खलु 'अहमत्रि बहूणं' अहमपि बहूनां 'णयर - जाव विणेमि' नगर - यावत्- विनयामि, अत्र यावच्छन्दाद्-नगरगोरूपाणां सनाथाना-मनाथानां एवं 'लावणिएहि य' नमक मिर्च आदि मसाला से सुसंस्कृत किये गये हों, उनके साथ 'सुरं च ' मदिरा को, 'महुं च' मधु एक प्रकार के मद्य को, 'मेरगं च' मेरक-ताडी को, 'जाई च' जातिमद्यविशेष को, 'सीहुं च ' सीधु-गुड एवं महुओं के संयोग से बनी हुई मदिरा को 'पसण्णं च' प्रसन्ना- द्राक्षा आदि फलों से बनाई गई मदिरा को 'आसाएमाणीओ' रुच रुच कर आस्वादन करती हैं, 'विसाएमाणीओ' विशेषरीति से उसे खाती हैं, 'परिभाषमाणीओ' दूसरों को भी देती हैं, एवं 'परिभुंजे माणीओ' सब के साथ हिलमिल कर जो आनंद के साथ मनमानेरूप से खाती हैं, और इस प्रकार जो 'दोहलं विर्णेति' अपने गर्भ के प्रभाव से उद्भूत दोहले - मनोरथ को पूर्ण करती हैं, 'तं जइ णं अहमत्रि बहूणं णयर० जाव विणेमि त्ति कट्टु' तो जो इसी तरह से मैं भी उन नगर के सनाथ अनाथ गाय लावणएहि य મીઠું, મરચાં આઈ મસાલાથી તૈયાર કરેલા હોય, તેની સાથે सुरं च ' महीराने, 'महुं च' भधुने, 'मेरगं च ' भेरने ताडीने ' जाइंच तिने भद्य विशेषने 'सीहुं च ' सीधुने- गोण भने महुडा । येागथी मनेली महिराने 'पसण्णंच' प्रसन्ना-हाक्षाहि इणेोथी तैयार उसी महिराने ' आसाएमाणीओ ? शल-खुशीथी धीमे धीमे स्वाह सहने जाय छे. 'विसाएमाणीओ' विशेष रीतथी स्वाद सईने माय छे, 'परिभाएमाणीओ ' मीलोने आये थे, भने 'परिभुंजेमाणीओ' सोनी साथै डुगीसजीन मानं:- पूर्व छाप्रमाणे जाय छे, भने मा प्रभा ?' दोहलं त्रिर्णेति 'पोताना गर्भना प्रलावधी उत्पन्न थयेसा होईला - मनोरथने यूर्णा रे छे. 'तं जइ णं अहमंत्रि बहूणं यर० जाव विणेमि त्तिक्हु तो આ પ્રમાણે હું પણ એ નગરની સનાથ-અનાથ ગાય આદિથી લઈને સાંઢ પર્યન્તના
"
"
1