________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० २७ शठतास्वरूपवर्णनम् -यत्र वयं प्रेपिताः स गृही नावलोकित इत्येवं वदन्ति । तथा-कुशिष्याः समन्ततः
चतुर्दिक्षु परियन्ति पर्यटन्ति । गुरुसमीपे यदि वयं स्थास्यामस्तदा गुरुवोऽस्मान्ः कस्मिंश्चित् कार्य नियोजयिष्यन्ति इति मत्वा गुरुपार्श्वे न तिष्ठन्ति, अंपि तु इतस्ततः परिभ्रमन्तीति भावः। तथा-कदाचित् कस्मिंश्चित्कार्ये गुंरुणां प्रेरितास्तत्कार्ये प्रवृत्ता अपि तत्कार्य राजवेप्टिमिव राज्ञा वलात् प्रवर्तित कृत्यमित्र मन्यमाना मुखे भृकुटि क्रोधवशाद् भ्रूभङ्गं कुर्वन्ति । उपलक्षणत्वात्-ईयाचिकामन्यामपि चेष्टां कुर्वन्ति ॥ १३ ॥ मूलम्--वाइया संगहिया चैव, भत्तपाणेण पोसिया ।
जायपंक्खा जहा हंसा, पकमंति दिसो दिसि ॥१४॥ छाया-चाचिंताः संगृहीताश्चैव, भक्तपानेन पोपिताः ।
जातपक्षा यथा हंसाः, प्रक्रामन्ति दिशि दिशि ॥ १४ ॥ गुरुकथित कार्य नहीं करते हैं, अथवा अकृत कार्यको भी ‘कर लिया' ऐसा कह देते हैं । अथवा जिस घर पर या जहां आपने हमको भेजा था वह गृहस्थ हमको नहीं मिला । इस तरह कह दिया करते है। (समंतओ ते परियति समन्ततः ते परियन्ति ) कुशिष्य इस भयसे इधर उधर होते रहते हैं कि यदि हम गुरु महाराजके पास जो बैठेगे तो वे किसो न किसी काममें हमको लगा देंगे। (रायविट्टि व मन्नंता सुहेभिउडि करिति राजवेष्टिमिव मन्यमानाः मुखे भृकुटिं कुर्वन्ति) कभी किसी समय यदि गुरु महाराज कीसी कार्य करने के लिये आज्ञा देते हैं तो उस आज्ञाको राजा की वेठ-वेगार के समान मानकर क्रोध के आवेश से भौह चढा लेते हैं। ईर्ष्या सूचक अन्य भी चेष्टाएँ करने लगते हैं ॥ १३ ॥ અથવા ગુરુએ કહેલ કાર્યોને કરતા નથી, અથવા-અકૃત કાર્યોને પણ “કરી લીધું ” એમ કહી દે છે. અથવા–જે ઘરે અગર જે ગૃહસ્થને ત્યાં આપે મને મોકલેલ તે ગૃહરઘ અથવા ઘર મને ન મળ્યું. આ પ્રમાણે કહી દે છે, समंतओ ते परिचंति-समन्ततः ते परियन्ति अशिष्य मेवा लयया मेसी तर्हि ઘતા રહે છે કે, જે ગુરુમહારાજની પાસે હું બેસીશ તે કોઈને કોઈ કામ बायो. रायविढेिव मन्नंता मुहे भिउडि करिति-राजवेष्टितमिव मन्यमानाः मुखे એ ટિ ઉર્વત્તિ કોઈ સમય જે ગુરુમહારાજ કોઈ કાર્ય કરવાની આજ્ઞા આપે છે તે એ આજ્ઞાને રાજાની વેડ સમજીને કોધના આવેશથી મોટું ચડાવી લે છે. અને ઈસુચક એવી બીજી ચેષ્ટાઓ પણ કરતા રહે છે. / ૧૭ છે.