________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० २५ जयघोष-विजयघोषचरित्रम् छाया--अज्ञानका यज्ञवादिनः, विद्या ब्राह्मणसम्पदः।
____ गूढाः स्वाध्यायतपसा, भस्मच्छ ना इवाग्नयः ॥१८॥ टीका--'अजाणगा'-इत्यादि ।
हे विजयघोष ! तव दानपात्रत्वेनाभिमता ये यज्ञवादिनस्ते ब्राह्मणसंपदः= ब्राह्मणानां सम्पत्तिरूपा या विद्याः वेदसारभूता आरण्यक ब्रह्माण्डपुराणादिधर्मशास्त्ररूपास्तासां विषये अज्ञानका: ज्ञानरहिताः सन्ति । वस्तुवस्तु ब्राह्मणानां वेदसारभूता विद्या एव सम्पदः । तद्विज्ञत्वे च कथमेते बृहदारण्यकोक्तदशविधधर्मवेदनोऽपि द्रव्ययागं कुर्युः ? अतो नास्ति तेषां विद्यावेत्तृत्वम् । किंच-स्वाध्यायतपसा वेदाध्ययनोपवासादिना गूढाः रहिः संवरयुक्ता अपि भस्मच्छन्ना भस्मा
इस प्रकार चारों प्रश्नोंका उत्तर दे कर 'स्वपरका उद्धार करने में कौन समर्थ है ' सो सुनिराज कहते हैं-'अजाणगा' इत्यादि । ___अन्वयार्थ-हे विजयघोष ! तुम जिनको दानका पात्र मानते हो ऐसे वे (जण्णवाई-यज्ञवादिनः) यज्ञवादीजन (माणसंपया विजा अजाणका -ब्राह्मणसंपदः विद्याः अज्ञानका) ब्राह्मणोंकी सम्पत्तिस्वरूप आरण्यक पुराण ब्रह्माण्डपुराण आदि धर्मशास्त्र के विषय में ज्ञानरहित हैं । वास्तवमें ब्राह्मण तो वे ही हैं जिनकी वेदसारभूत विद्या ही सम्पत्ति है । यदि ये बृहदारण्योक्त दविध धर्मके वेदी होते फिर द्रव्ययज्ञको कैसे करते हैं। इससे इस द्रव्ययज्ञके करनेसे यही ज्ञात होता है कि इनमें विद्यावेतृत्व नहीं है । तथा ये यद्यपि (सज्जायतवसा गूढा-स्वाध्यायतपसा गूढाः) वेदाध्ययनरूप स्वाध्याय एवं उपवास आदिरूप तपसे युक्त होते हैं तो भी ये (भस्मच्छन्ना अग्गिणो इव संति-भस्मच्छन्ना अग्नयः इव संति) * આ પ્રમાણે ચારેય પ્રશ્નોના ઉત્તર આપીને સ્વ અને પરનો ઉદ્ધાર કરવામાં ए समय छे ते मुनिरा०४ ताव छ--" अजाणगा"-त्याह!
અન્વયાર્થ–હે વિજયશેષ ! તમે જેને દાનને પાત્ર માને છે તેવા એ जण्णवाई-चज्ञवादिनः यसपाही माणसंपया विज्जा अजाणका-ब्राह्मणसम्पदः विद्या अज्ञानकाः प्राझोनी संपत्ति २१३५ मा२९५४ पुराण, ब्रह्मांड पुराण, माहिमશાસ્ત્રના વિષયમાં જ્ઞાનરહિત છે. વાસ્તવમાં બ્રાહ્મણ તે એજ છે જેમની વેદ સારભૂત વિદ્યા જ સંપત્તિ છે. જે તે બ્રહદારણ્યકત દશવિધ ધર્મના વેદી હત તે પછી દ્રવ્યયજ્ઞને શા માટે કરે? આનાથી એ જાણી શકાય છે કે, द्रव्ययज्ञ ४२पाथी तमनामा विद्यावेतृत्व नथी. ले तेस। सज्झायतवसा गूढास्वाध्यायतपसा गूढाः वहाध्ययन ३५ स्वाध्याय मने पास माहि३५ तपथी युत मन छ । ५ तम। भस्मच्छन्ना अग्गिणो इव संति-भस्मच्छन्ना अग्नयः