________________
प्रियदर्शिनी टीका. ० ३६ सिद्धस्वरूपनिरूपणम्
ર
बोध्यम् । उक्तं हि - ' देहविभागो सिरं तप्पूरणओ विभागहीणाय " इति । छाया - देहविभागः शुषिरं तत्पुरणा त्रिभागहीना च " इति ॥ ६५ ॥ एतानेव कालतः प्ररूपयितुमाह
मूलम् - एगतेण साइया, अपवर्जवसिया वि य ।
१०
पुहतेण अणांइया, अपज्जेवसिया वि" ये ॥ ६६ ॥ छाया - एकत्वेन सादिका, अपर्यवसिता अपि च ।
पृथक्त्वेन अनादिका, अपर्यवसिता अपि च ॥ ६६ ॥ टीका -' एगत्तेण ' इत्यादि ।
ते सिद्धाः-एकत्वेन = असहायत्वेन विवक्षिताः, प्रत्येक व्यक्तिविवक्षया इत्यर्थः । सादिकाः=यन्त्रकाले ते सिध्यन्ति स कालस्तेपामादिरस्ति, तदपेक्षया ते सादिकाः सन्ति । च पुनः अपर्यवसिताः = अन्तरहिताः सन्ति । मुक्तिं गतास्ते न
है कि उस समय शरीर के विवरोंको वे आत्मप्रदेश पूरे भर देते हैं इसलिये उन प्रदेशों के फैलाव में संकोच हो जाता है। उक्तं च
" देहति भागो झुसरं तप्पूरणओ तिभागहीणा य ॥ " इति ॥ ६५ ॥ अब इन्हीं सिद्धोंकी कालसे प्ररूपणा करते हैं- 'एगत्तेण' इत्यादि - अन्वयार्थ - वे सिद्ध भगवान्द ( एगतेण - एकत्वेन विवक्षिताः) असहायरूपसे विवक्षित हुए हैं - अर्थात् वे सब स्वतंत्र हैं। एक दूसरेको परस्पर में सहायता की अपेक्षा नहीं है । (साइया - सादिकाः) जिस कालमें वे सिद्ध अवस्थाको प्राप्त करते हैं वही काल उनका सादि अवस्था है । अर्थात् इस कालकी अपेक्षा वे आदि सहित हैं । (वि य-अपि च) तथा (अपज्जवसिया- अपर्यवसिताः) अन्त रहित होने के कारण फिर वे वहांसे
શરીરના વિવરને તે આત્મપ્રદેશ પૂરા ભરી દે છે. આ કારણે એ પ્રદેશના सावभां सन्य था लय छे उक्तंच
८८
देहतिभागो सिरं तप्पूरणओ विभागहिणाय || " इति ॥ ६५ ॥ हवे मे सिद्धोनी अजधी अ३पणारे हे - " एगत्तेण " इत्यादि । गन्वयार्थ — सिद्ध भगवान एगत्तेण एकत्वेन विवक्षितः असहाय ३५थी વિવક્ષિત થયેલ છે. અર્થાત્—તે સઘળા સ્વતંત્ર છે એક ખીજાને પરસ્પરમાં सहायतानी अपेक्षा नथी, ताइया - सादिताः ले अणसां तेथे सिद्ध अवस्थाने आस કરે છે એજ કાળ તેમની સાદી અવસ્થા છે અર્થાત્ એ કાળની અપેક્ષા તે आदि सहित छेवि य-अपि च तथा अपजवसिया- अपर्यवसिताः अन्त रक्षित
