Page Text
________________
७९४
मूलम् - उक्कोसो गर्हणाए थे, जहन्नमज्जैसा ये ।
उत्तराध्ययन सूत्रे
अहे ये तिरिय, समुदंमि जलंमि यं ॥ ५१ ॥
छाया—उत्कृष्टावगाहनायां च जघन्यमध्यमायां च । ऊर्ध्वम् अधव तिर्यक्र, समुद्रे जले च ॥ ५१ ॥
टीका - सम्पति सिद्धानेवाऽवगाहनातः क्षेत्रतश्च कथयति - ' उक्कोसोगाहणाए ' इत्यादि । च = पुनः, उत्कृष्टाऽवगाहनायां = उत्कृष्टा - सर्वमहती अवगाहन्ते तिष्ठन्ति जीवा यस्यां इत्यवगाहना, शरीरम्, उत्कृष्टा चासौ अवगाहना च उत्कृष्टाऽवगाहना–पञ्चधनुःशत प्रमाणा तस्यां सिद्धाः । च पुनः जघन्यमध्यमायां = अवगाहनायामिति शेषः । तत्र जघन्याऽवगाहनायां = द्विहस्तमानशरीररूपायां सिद्धाः मध्यमावगाहनायां च उक्तरूपोत्कृष्टजघन्याऽवगाहनाऽन्तरालवर्त्तिन्यां च और संयम से समन्वित स्त्री उत्तम धर्मकी साधिका होती है । जब यह उत्तधर्मकी साधिका होती है तो केवलज्ञानको प्राप्त करती है और केवलज्ञानके होने पर नियतसे मोक्ष इसको प्राप्त हो जाता है ।
इस तरह यहां तक स्त्रीमुक्तिका समर्थन किया गया है ॥ ५० ॥ अब अवगाहना और क्षेत्रकी अपेक्षा सिद्धों का प्रतिपादन करते हैंअन्वयार्थ - ( उक्कोलो गाहणाए - उत्कृष्टावगाहनायाम् ) सबसे बड़े शरीरका नाम उत्कृष्ट अवगाहना है । यह पांचसौ धनुष प्रमाण होती है । इस अवगाहना से जो सिद्ध हुए हैं वे उत्कृष्ट अवगाहना सिद्ध हैं । ( जहन्नमज्जमाइ य गाहणाए - जघन्य मध्यमायां च अवगाहनायाम् ) दो हाथ प्रमाणशरीर जघन्य अवगाहना है । इस अवगाहनासे जो सिद्ध हुए हैं वे जघन्यावगाहनासिद्ध है । इन दोनोंके बीच की जो अवगाहना है, સમન્વીત સ્ત્રી પણુ ઉત્તમ ધર્મની સાધિકા હોય છે. જ્યારે એ ઉત્તમ ધર્મોની સાધિકા અને છે તેા કેવળજ્ઞાનને પ્રાપ્ત કરે છે. અને કેત્રળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થતાં નિયમથી મેાક્ષ એને પ્રાપ્ત થઈ જાય છે, આ પ્રમાણે અહીં સ્ત્રી મુકિતનું समर्थन अवामां आवे छे. ॥ ५० ॥
હવે અવગાહના અને ક્ષેત્રની અપેક્ષા સિદ્ધોનુ પ્રતિપાદન કરે છે— अन्वयार्थ —— उक्कोसो गाहणाए - उत्कृष्टावगाहनायाम् सौथी भोटा शरीरनु નામ ઉત્કૃષ્ટ અવગાહના છે. તે પાંચસેા ધનુષ પ્રમાણ હોય છે આ અવગાહનાથી ने सिद्धथयेस छेते उद्धृष्ट अवगाहना सिद्ध छे. जहन्नमज्जमाइय गाहणाए - जघन्य मध्यमायां च अवगाहनायाम् मे हाथ प्रमाणु शरीर धन्य भवगाहुना हे. આ અવગાહનાથી જે સિદ્ધ થયેલ છે તે જઘન્ય અવગાહના સિદ્ધં છે. આ
| SR No. | 009355 |
| Book Title | Uttaradhyayan Sutram Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1960 |
| Total Pages | 1039 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_uttaradhyayan |
| File Size | 75 MB |