________________
७१३
प्रियदर्शिनी टीका अ० ३६ स्पर्शतः स्कन्धपरमाणुनिरूपणम् छाया-स्पर्शतः परिणता ये तु, अष्टधा ते प्रकीर्तिताः ।
कशा मृदयश्चैव, गुरवो लघवस्तथा ॥२०॥ शीता उष्णाः स्निग्धाश्च, तथा रूक्षाश्च आख्याताः।
इति स्पर्श परिणता एते, पुद्गलाः समुदाहृताः॥२१॥ टीका-'फासओ' इत्यादि
ये तु स्कन्धादयः, स्पर्शतः परिणताः, स्पर्शपरिणामिनस्ते, अष्टधा प्रकीर्तिताः। तद् यथा-कर्कशा यापाणादिवत्कर्कशस्पर्शवन्तः, मृदवः शिरीशपुप्पादिवन्मृदु स्पर्शवन्तः, 'चेव' इति समुच्चये । गुरवः हीरकादिवद्गुरुत्वं प्राप्ताः । तथा-लघवः =अर्क ( आकडा ) इति भाषा प्रसिद्धा तूलादिवल्लघुत्वं प्राप्ताः ॥२०॥
अव स्पर्शको आश्रय करके कहते हैं-'फासओ' इत्यादि ।
अन्वयार्थ-(जे उ-ये तु) जो पुदगल स्कंध आदि (फासओ परिणया-स्पर्शतः परिणताः) स्पर्श गुणसे परिणत हुए हैं (ते-ते) वे पौद्गलिक स्कंध (अट्टहा पकित्तिया-अष्टधा प्रकीर्तिताः) आठ प्रकारके कहे गये हैजैसे-(ककडा मउवा गरुया लत्या तहा सीया उपहाय लुक्खा आहियाकर्कशाः मृदवः गुरवः लघवः तथा शीताः उष्णाः रुक्षाः आख्याताः) कर्कशस्पर्शवाले मृदुस्पर्शवाले, गुरुस्पर्शवाले, लघुस्पर्शवाले, शीतस्पर्शवाले, रूक्षस्पर्शवाले । (इय-इति) इस प्रकार (एए-एते) ये (पुग्गलापुद्गलाः ) पुद्गल (फासपरिणया समुदाहिया-स्पर्शपरिणताः समुदाहृताः) स्पर्शगुण परिणत हुए कहे गये हैं।
भावार्थ-स्पर्श आठ प्रकारका होता है। और यह स्पर्शगुण पौद्गलिक स्कंध आदिकों में ही पाया जाता है । अरूपी पदार्थोंमें नहीं।
वे २५२ माश्रय ४सन ४४ छ.-'' फासओ" त्या !
सन्या-जे उ-ये तुरे हगत माहि फासओ परिणयास्पर्शतः परिणताः २५श गुथी परिणत थय हाय ते-ते ते पोहगति४२४५ अट्टहा पकित्तिया-अप्टधा प्रकीर्तिताः मा ४२न वाम मावेल छे
भ-कपडा मउवा गरुया लहुया तहा सीचा उण्हाय लुक्खा आहिया-कर्कशाः मृदवः गुरवः लघवः तथा शीताः उष्णाः रक्षाः आख्याताः ४४४ २५Nat, મૃદુરસ્પર્શવાળા, ગુરૂવાળા, લઘુસ્પર્શવાળા, ઠંડાસ્પર્શવાળા, રૂપવાળા, इय-इति मा प्रभा ए ए-एते थे पुग्गला-पुद्गलाः पुगस फासपरिणया समुदाहिया-स्पर्शपरिणताः समुदाहताः २५श शुष्प परित ये मतारामा मावेस छे.
ભાવાર્ધ–સ્પર્શ આઠ પ્રકારના હોય છે. અને આ સ્પગુ પદગલિક રકંધ આદિમાં જ જોઈ શકાય છે. અરૂપી પદાર્થોમાં નહીં. રૂપ, રસ,