________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० ३६ भावतः स्कन्धपरमाणुनिरूपणम्
७०९ एतानेव भावतः प्रदर्शयति-- मूलम् वण्णओ गंधओ चेव, रैलओ फासओ तहा।
संठाणओ यं विन्नेओ, परिणामो तेसिं पंहा ॥१६॥ छाया--वर्णतो गन्धतथैव, रसतः स्पर्शतस्तथा ।
संस्थानतश्च विज्ञेयः, परिणामस्तेपां पञ्चधा ॥ १६ ।। टीका-'वण्णओ' इत्यादि।
तेपां-रूपिणामजीवानाम्-अयमर्थः, स्कन्धानां परमाणोश्च परिणामःस्वरूपतोऽवस्थितानां वर्णाद्यन्यथा भावरूपः पञ्चधा विज्ञेयः । तद् यथा-वर्णतः= वर्णमाश्रित्य, तथा गन्धतः गन्धमाश्रित्य, 'चेव ' इति समुच्चयार्थकः । रसता रसमाश्रित्य, तथा स्पर्शतः स्पर्शमाश्रित्य, च-पुनः, संस्थानता संस्थानम्-आकारः, ततः-आकारमाश्रित्येत्यर्थः ॥१६॥ आदिसे लेकर संख्यात असंख्यात कालका तथा पल्योपम सागरोपम आदि थावत् अनन्तकालका पड़ता है ॥१५॥
अब भावले परमाणु और स्कन्धोका स्वरूप कहते हैं'वण्णओ' इत्यादि। __ अन्वयार्थ-(तेसिं-तेषाम् ) इन रूपी द्रव्योंका-परिणाम-वर्ण आदिमें परिवर्तनपना-(वण्णओ गंधओ रसओ फासओ संठाणओ पंचहा विन्नेओ-वर्णतः गन्धतः रसतः स्पर्शतः संस्थानतः पंचधा विज्ञेयः) वर्णकी अपेक्षा, गंधकी अपेक्षा, रसकी अपेक्षा, स्पर्शकी अपेक्षा तथा आकारकी अपेक्षा पांच प्रकारका कहा गया है ॥१६॥
આદિથી લઈને સંખ્યાત અસંખ્યાત કાળનું તથા પલ્યોપમ સાગરેપમ આદિ થાવત્ અનંતકાળનું પડે છે. જે ૧૫
હવે ભાવથી પરમાણુને અને કર્કનું સ્વરૂપ કહે છે – "पण्ण" प्रत्याहि ।
अन्वयार्थ तेसि-नेपाम् ॥ ३पी द्रव्योना धुदास परिधाम या भाभि पश्विनपा वण्ण गंधओ रससो फासो संठाणओ पंचहा विन्नेओपर्णतः गन्धतः रसतः पतिः संस्थानतः पंचधा विजेयः पनी अपेक्षा, चिनी ક્ષિા, રસની અપેક્ષા, સ્પર્શની અપેક્ષા, તઘા આકારની અપેક્ષા, પાંચ नु हेवाभा यावेस छे. ॥१६॥
