________________
६८०
___ उत्तराध्ययनसूत्रे टोका--'अच्चणं' इत्यादि--
अर्चनां अक्षतादिभिः पूजा, रचनां-निषद्यादिविषयां, स्वस्तिकादि न्यासरूपां वा, चकारः समुच्चये । एव शब्दो भिन्नक्रमः 'ने' त्यनेन संवध्यते । वन्दनम्नमस्तुभ्यमित्यादि वचनेन स्तवनम् , पूजन-विशिष्टवस्त्रादिभिः प्रतिलाभनं, तथाऋद्धिसत्कारसम्मानंऋद्धिश्च-श्रावकप्रदत्तोपकरणादिरूपा , आमशौंपध्यादिरूपा वा, सत्कारश्च-चत्रपात्रादिप्राप्तिरूपः, सम्मानश्च-अभ्युत्थानादिः, एषां समाहारः। तत् , मनसाऽपि नैव, अनगारः प्रार्थयेत् । 'ममेदं भवतु' इति मनसा नाभिलपेत् , अपि-वचसा न याचेतेत्यर्थः ॥१८॥
किंच-- मूलम्--सुक्कझाणं झियाएज्जा, अणियाणे अकिंच॑णे ।
बोसट्टकाए विहरेज्जा, जावं कालसं पज्जसो ॥१९॥ तथा-'अच्चणं' इत्यादि ।
अन्वयार्थ-मुनिजन ( अच्चणं रयणं चेव वंदणं पूयणं तहा इडिसकारसम्माणं मनसावि न पत्थए-अर्चनां रचनां चैव वंदनं पूजनं तथा ऋद्धिसत्कारसन्मानं मनसा अपि न प्रार्थयेन् ) अपनी अर्चना की, अपने निमित्त निषद्या आदि की अथवा स्वस्तिक आदि के न्यास की वंदना की, पूजन की तथा ऋद्धि की सत्कार की सन्मान की सनसे भी इच्छा न करे।
भावार्थ-मुनि का कर्तव्य है कि वह स्वप्न में भी इस बात की चाहना न करे कि कोई मेरी पुष्पादिक द्वारा पूजा करे रचना करे अर्थात मेरे समक्ष स्वस्तिक आदि का न्यास करे । मेरी पूजा करे मुझे अनेक प्रकार आमशीपधि आदि लब्धिओं की प्राप्ति हो जावे ॥ १८ ॥
तथा-' अच्चणं' त्याहि ।
अन्वयार्थ-मुनिरान अच्चणं रयण चेव वंदणं पूयणं तहा इढिसकारसम्माणं मनसावि न पत्यए-अर्चना रचनां चैव वंदनं पूजनं तथा ऋद्धिसत्कारसन्मानं मनसापि न प्रार्थयेत् पोतानी अर्थ नानी, पोताना निमित्त निषधा આદિની અથવા સવસ્તિક આદિના ન્યાસની, વેદનાની, પૂજનની, સત્કારની, સન્માનની મનથી પણ ઈચ્છા ન કરવી જોઈએ.
ભાવાર્થ–મુનિનુ કર્તવ્ય છે કે, તે સ્વપ્નામાં પણ આવા પ્રકારની ચાહના ન કરે છે, કેઈ મારી પુષ્પાદિકથી પૂજા કરે, રચતા કરે, અર્થાત મારી સામે સ્વસ્તિક આદિને ન્યાસ કરે, મારી પૂજા કરે, મને અનેક પ્રકારની આમ औषधि माहि धियाना प्राति ६ लय. ॥ १८ ॥