________________
६४८
उत्तराध्ययनसूत्रे उत्कृष्टा स्थितिः। एतावदायुषामेव भवनपति व्यन्तराणामिमे स्थितीमन्तव्ये । इहाप्युक्तहेतोरेव पूर्वस्माद् बृहत्तरोऽसंख्यातभागः परिगृह्यते ॥ ५० ॥
__एवं भवनपति-व्यन्तररूप निकायद्वयभाविनीमाद्यलेश्यात्रयस्थिति प्रदश्य समस्तनिकायभाविनी तेजोलेश्यायाः स्थिति प्रदर्शयितु माहमूलम्-तेण पेरं वोच्छामि, तेहुलेसा जहा सुरगणाणं ।
भवणवइ-वाणमंतर--जोइस--वेमाणियाणं च ॥ ५१ ॥ छाया-तेन परं वक्ष्यामि, तेजोलेश्या यथा सुरगणानाम्
भवनपतिवाण व्यन्तरज्योतिर्वैमानिकानां च ॥५१॥ स्थिति है। इस जघन्य स्थिति में एक समय अधिक और करदेना। यही बात (समयमभिहिया-समयाभ्यधिका ) इस पद से बतलाई गई हैं। अर्थात् नीललेश्या की उत्कृष्ट स्थिति में एक समय और अधिक जोड' देने से कापोतीलेश्या की जघन्यस्थिति हो जाती है । तथा कापोती लेश्या की (पलियम संखं च उक्कोसा-पल्योपमासंख्येयं च उत्कृष्टा) एक पल्य के असंख्यातवें भाग प्रमाण उत्कृष्ट स्थिति है। यह स्थिति इतनी आयुष्यवाले ही भवनपति तथा व्यन्तर देवों की होती है। यहाँ पर पत्यका असंख्यातवां भार्ग पहिलेकी अपेक्षासे भी वृहत्तर (अधिक) ही ग्रहण करना चाहिये ॥५०॥ __इस प्रकार यहांतक भवनपति एवं व्यन्तरनिकायों में पहिले की तीन लेश्याओंकी स्थिति दिखाकर अब सूत्रकार समस्त निकायोंमें होने वाली કાપતી લેશ્યાની જઘન્ય સ્થિતિ છે આ જઘન્ય સ્થિતિમાં એક સમય અધિક वधुः ४री वो मेरी पत समयमभिहिया-समयाभ्यधिका मा यथी मंताવાયેલ છે. અર્થાત નીલ લેફ્સાની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિમાં એક સમય વધુ અધિક જોડી દેવાથી કાપતી વેશ્યાની જઘન્ય સ્થિતિ થઈ જાય છે. તથા કાપતી वेश्यानी में पालियमसंखं च उक्कोसा-पल्योपमासंख्येयं च उत्कृष्टा पल्यना અસંખ્યાતમાં ભાગ પ્રમાણ ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ છે. આ રિથતિ એટલી આયવાળા જ ભવનપતિ તથા ચન્તર દેવેની હોય છે. અહીંયા પલ્યને અસંખ્યાતમો ભાગ પહેલાંની અપેક્ષાએ બૃહત્તર જ ગ્રહણ કરવો જોઈએ. પ૦
આ પ્રમાણે અહીં સુધી ભવનપતિ વ્યંતર દેવની કાયામાં પહેલાંની લેશ્યાઓની સ્થિતિ બતાવીને હવે સૂત્રકાર સમસ્ત નિકામાં હોવાવાળી
