________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० ३४ तेजोलेश्यानिरूपणम्
'उफालग' इत्यादि
उत्पासक दुष्टवादी = उत्पासकं दुष्टं च वदतीत्येवं शीलः, यथा पर उत्मास्यते, दुःखी भवति तादृशं वचनं रागादिदोषयुक्तं च वचनं वक्तुं शीलं यस्य स इत्यर्थः । च= समुच्चये, स्तेनः - चौरः अपि च मत्सरी - मत्सरः - परसंपदामसहनं, सति वित्तेत्यागाभावश्च तद्वान् एतद्योगसमायुक्तः कापोतलेश्यां परिणमति = कापोत लेश्यारूपेण स्वात्मानं परिणमयतीत्यर्थः ॥२६॥
-अथ तेजोलेश्यालक्षणमाह-
मूलम् - नीयावित्री अर्चवले, अभाई अकुतूहले ।
विणीये विए दंते, जोगवं उवहाँणवं ॥२७॥ पियंधम्मे दढम्मेऽवज्जभीरु हिएसए । एयँजोगसमाउत्तो, तेंऊलेस तुं परिणमे ॥२८॥
६२५
तथा - ' उप्फालग' इत्यादि ।
अन्वयार्थ - ( उप्फालग दुबाई - उत्प्रासकदुष्टवादी ) ऐसे वचन बोलना जिससे दूसरों को दुःख हो रागद्वेष से युक्त वचनों का प्रयोग करना ( तेणे - स्तेनः ) चौरी करना ( मच्छरी - मत्सरी ) दूसरे के अभ्युदय को सहन नहीं करना तथा सम्पन्न होने पर भी दान नहीं करना (एय जोग समाउन्तो- एतत् योगसमायुक्तः ) इत्यादि, ऐसे कार्य युक्त योगों से जीव को ( काउलेसं तु परिणमे - कापोतलेइयां परिणमति ) कापोती श्यावाला - जानना चाहिये । तात्पर्य - 'येलक्षण जिस में हों वह कापोत श्यावाला है' ऐसा जानना चाहिये । ये लक्षण कापोती लेश्या के हैं ॥ २६ ॥
तथा—“ उत्फालग " इत्यादि !
भ्यन्वयार्थ — उप्फालगदुट्ठवाई - उत्प्रासकदुष्टवादी येवां वयन मोलवां है, જેનાથી ખીજાઓને દુઃખ થાય, રાગદ્વેષથી યુક્ત વચનાના પ્રયાગ કરવા, तेणे - स्तेनः थारी ४२वी, मच्छरी-मत्सरी मीलना अल्युध्यते सहन न તથા સૌંપન્ન હોવા છતાં પણ દાન न ४२, एयज्जोगसमाउत्तो - एतत् योग समायुक्तः त्यिाहि ! सेवा अर्थयुक्त योगोथी अपने काउलेसंतु परिणमेकापोतश्यां परिणमति आयोतिवेश्यावाजा लगवा लेहये, तात्यर्य भावां લક્ષણ જે જીવમાં હેાય તે કાપે તલેશ્યાવાળા છે એવુ' જાણ્યુ' જોઈએ. આ લક્ષણ કાર્પાતિલેશ્યાનુ' છે "રા
उ० ७९
