________________
प्रियदर्शिनी टीका २०३४ लेश्याध्ययनवर्णने तेजोलेश्यावर्ण निरूपणम्
६०७
इति भाषाप्रसिद्धा, तत्पुष्पसंकाशा, तथा - कोकिलच्छद संनिभा = कोकिलच्छद :तैलकण्टको वनस्पतिविशेपस्तत्संनिभा, तथा-पारावतग्री शनिभा=पारावतस्य कपोतस्य ग्रीवा पारावतग्रीवा तन्निभा-तत्सदृशी, किंचित् कृष्णा किंचिद्रक्तेति भावः ॥ ६ ॥ तेजोवर्णमाह-
मूलम् - हिंगुर्लेयधाउ संकाला, तरुणांच्चसन्निभा । सुर्यतुंड पईवनिभा, तेऊलेसा उ वर्षेणओ ॥७॥ छाया - हिङ्गलकधातुसंकाशा, तरुणादित्यसंनिभा । शुकतुण्डप्रदीपनिभा, तेजोलेश्या तु वर्णतः ||७||
टीका- ' हिंगुलय' इत्यादि --
तेजोलेश्या तु वर्णतः वर्णमाश्रित्य, हिङ्गुलकधातुसंकाशा = हिडुलकः - प्रसिद्धः, धातुः चौरिकादिः, तत्संकाशा, तल्लदृशी, तथा-तरुणादित्यसंनिभा = तरुणः - अभिवर्णतः ) वर्ण की अपेक्षा (अयसीपुप्फसंकासा - अतसी-पुष्पसंकाशा ) अलसी के फूल के समान है । ( कोइलच्छदसंन्निभा-कोकिलच्छदसन्निभा) तैलकंटक नामकी वनस्पति के सामान है । ( पारेवयगीव निभापारावतग्रीवासनिया ) कबूतर की गर्दन के समान है । जैसे कबूतर 'की ग्रीवा कुछ कृष्ण होती है कुछ लाल होती है उसी तरह इस कापोती लेश्या का भी वर्ण होता है ॥ ६ ॥
अब तेजोलेश्या का वर्ण कहते हैं— 'हिगुंलय ' इत्यादि ।
अन्वयार्थ - (ते उलेसा - तेजोलेश्या) तेजोलेश्या (वण्णओ वर्णनः) वर्ण की अपेक्षा ( हिंगुलघाउ संकासा - हिंगुलकधातुसकाशा) हिंगुलक तथा गैरिक आदि धातु के समान है । (तरुणाइच्चसंनिभा - तदित्य संनिभा
भ्अपेक्षाचे अयसीपुत्फ संकासा - अतसीपुप्पसंकाशा व अणसीना ना ले छे. कोइलच्छदसन्निभा - कोकिलच्छदसंनिभा तैल इंटेड नामनी वनस्पतिना वो છે, કબૂતરની ગર્દનના સમાન છે. જેમ કવૃતરની ડાક કાંઈક કાળી અને કાંઈક લાલ હોય છે. એજ પ્રમાણે આ કાપેાતી લેફ્યાને પણ વણ હોય છે. દ हवे तेलेयेश्याना व हे - " हिलच "त्यादि ।
अन्वयार्थं—वेउलेसा-तेजोलेश्यातेलेवेश्या वण्णओ-वर्णतः पनी अपेक्षा हिगुलियधातुसंकाशा - हिगुलकधातुसंकाशा हिंगणेो तथा गे महि धातुना समान छे. तरुणाइच्चसन्निभा - तरुणादित्यसंनिभा अभिनव
सूर्यना