________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० ३२ रागस्य स्पर्शविषये दुःखकारणत्वमाह
५३७
छाया -- तृष्णाभिभूतस्य अदत्तहारिणः, स्पर्शे अतृप्तस्य परिग्रहे च । मायामृषा वर्द्धते लोभदोषात्, तत्राऽपि दुःखान्न विमुच्यते सः॥८२॥ टीका--' तहाभिभूयस्स ' इत्यादि
स्पर्श-स्पर्शविषयके, परिग्रहे- मृच्छत्मके च अतृप्तस्य अतएव तृष्णाभिभूतस्य, अदत्तहारिणः, लोभदोषात् मयामृषा बर्द्धते । तत्राऽपि = मृषाभाषणेऽपि सः अदत्तादानशीलः, दुःखात् न विमुच्यते, इत्यन्वयः । शेष व्याख्या पूर्ववत् ॥ ८२ ॥ मूलम् - मोसरेंस पच्छायें पुरत्थंओय, पओगकाले य दुही दुरंते । एवं दत्ताणि समाययेतो, फांसे अतित्तो दुहिओ अणिस्सो ॥८३ छाया -- मृषावादस्य पश्चाच्च पुरस्ताच्च, प्रयोगकाले च दुःखी दुरन्तः । एवं अदत्तानि समाददानः, स्पर्शे अतृप्तश्च दुःखितः अनिश्रः ॥ ८३ ॥ टीका--' मोसस्स ' इत्यादि --
मोसस्स ' मृषावादस्य पश्चाच्च पुरस्ताच्च, प्रयोगकाले च दुःखी सन्, दुरन्तो भवति, एवं अदत्तानि समाददानः, स्पर्शे - स्पर्शविषये, अतृप्तः सन्, तथा-अनिश्रः सन् दुःखितो भवति, इत्यन्वयः । व्याख्या पूर्ववत् ॥ ८३ ॥
८
'तहाभिभूयस्स' इत्यादि ।
स्पर्शरूप परिग्रहके अपनाने में अतृप्त प्राणी तृष्णा से अभिभूत होने पर अदत्तादानका ग्रहण जब करने लग जाता है तब उसमें लोभके दोष से मायाप्रधान असत्य भाषण बढने लगता है । इस स्थिति में भी वह दुःखसे छुटकारा नहीं पाता है ॥ ८२ ॥
'मोस' इत्यादि ।
मृषावाद के पहिले और पीछे तथा उसके बोलते समय यह जीव दुःखी होता है और उसका अन्तकाल भी दुःखद होता है । इस तरह अदत्तको ग्रहण करनेवाला वह जीव मनोज्ञ स्पर्शमें अतृप्त होकर संसार -
'तण्हाभिभूयस्स" " इत्यादि !
સ્પર્શરૂપ પરિગ્રહને અપનાવવામાં અતૃપ્ત પ્રાણી તૃષ્ણાથી અભિભૂત થવાથી અદ્યત્તાદાનનું ગ્રહણ કરવામાં જ્યારે લાગી જાય છે ત્યારે એનામાં લેાભના દોષથી માયાપ્રધાન અસત્ય ભાષણ વધવા માંડે છે. આ પ્રકારની સ્થિતિમાં પણ તે દુઃખથી છુટકારો મેળવી શકતા નથી. ૫૮૨ા
" मोसरस " त्याहि !
66
કૃષ ૧૬ના પહેલાં અથવા પછીથી તેમજ તેને ખેલતી વખતે એ જીવ દુ:ખી થાય છે. અને તેના અંતકાળ પણ દુઃખદ ખને છે. આ રીતે અદત્તને
उ०-६८
