________________
३९४
उत्तराध्ययन सूत्रे
तृतीय क्रोशान्तर्ग्रामो नास्ति तत् संवाधः - प्रभूतचातुर्वर्ण्यनिवासः कटादीनां च
3
समाहारस्तस्मिन् ॥ १६ ॥
तथा - ' आसमपए ' इत्यादि
..
आश्रमपदे = तापस निवासस्थाने, विहारे विहारो जनानां विश्रामस्थानम्, उद्यानादिकं तस्मिन् संनिवेशे - पथिकानां निवासस्थानम् - धर्मशालादिकं संनिवेशस्वस्मिन्, समाजघोषे =समाजः - पथिकसमूहः, घोषः - गोकुलम्, अनयोः, समाहारः समाजघोषं तस्मिन् चकारः समुच्चयार्थकः, स्थली - उच्चभूभागः, सेना = चतुरङ्गबलसमूहः, स्कन्धावारः - सेनानिवेशस्थानम्, एषां समाहारस्वस्मिन तथा सार्थेसार्थयुक्तस्थाने गणिमधरिमादिसंभृतशकटादिसहित व्यापारिणां समूहो, यत्र, तत्र, च = पुनः, संवर्तकोट्टे = संवर्तः- भयस्तत्रजनस्थानं, कोह: - प्रकारयुक्तः प्रदेशः, दुर्ग इत्यर्थः, 'किला' इति भाषा प्रसिद्धः, अनयोः समाहारस्तस्मिन् ॥ १७ ॥
,
कोई गाम न हो ऐसे मडंबमें और (संबा हे संवाधे) ब्राह्मण, क्षत्रिय, वैश्य तथा शूद्र ऐसे चारों वर्ण जहां वसते हों ऐसे संबाधमें ॥ १६ ॥
तथा - ' आसमपए ' इत्यादि ।
अन्वयार्थ - (आसमपए - आश्रमपदे) तापसजनोंके निवासभूत आश्रम में, ( विहारे - विहारे) बगीचा आदिमें, (सन्निवेसे - संनिवेशे ) धर्मशाला में (समाय घोसेय - समाज घोषे च ) समाजमें, घोष में, (थालिसे - णाखंधारे - स्थालिसे नास्कन्धावारे) स्थली में, चतुरंग वलसमूहरूप सेना में, सेनाके निवेशस्थान में, (सत्थे - सार्थे) सार्थयुक्त स्थानमें, (संवट्टकोट्टेयसंवतकोट्टे च ) संवर्त में - भयत्रस्तजनस्थानमें, कोह - दुर्ग - किल्लेमें ॥१७॥
सढी अढी गाउमा । गाम न होय सेवा भमां, मने संवाहे - संबाधे બ્રાહ્મણુ, ક્ષત્રિય, વૈશ્ય, તથા શૂદ્ર, એવા ચારે વણુ જ્યાં વસતા હોય એવા સ્થાનામાં ૫૧૬૫
तथा - " आसमपहे " त्यिाहि !
अन्वयार्थ — आसमपहे - आश्रमपदे तापसताना निवासस्थान३य आश्रमभां विहारे-विहारे भगीया वगेरेभां सन्निवेसे -संनिवेशे धर्मशाणाभां समाय घोसेयसमाजे घोपेच सभाभा, घोषभां, स्थझीमां, तुरंग मण समूह३य सेनाभां थालिसेणा खंधारे-स्थालिसेनास्कंधावारे सेनाना निवासस्थानमां सत्थे साथै सार्थ मुक्त स्थानभां, संवट्टकोट्टेय-संवर्त्तकोटेच संवतंभां-लयत्रस्त___नस्थानमा, }|ट
- सभां ॥१७॥