________________
३७६
उत्तराध्ययनसूत्रे स्यापि वा, द्विविधं भवति, इत्वरिकं मरणकालं च । इत्वरे-गमनशीले स्तोके काले भवम् इत्वरिकम् , यद्वा-इत्तर:-स्तोका, कालो यत्रास्ति तदित्वरिकं स्वल्पकालवर्ति, नियतकालावधिकमित्यर्थः, तथा-मरणकालं मरणावसानः कालो यस्य तत्तथा, यावज्जीवमित्यर्थः । इह मध्यमपदलोपी समासः । च शब्दः समुच्चयाकः । ___ तत्र-इत्वारिकं सावकाङ्क्षया अवकाङ्क्षया-नमस्कारसहित-पौरुष्याचारभ्य पण्मासावधि त्रिविधचतुर्विधाहारपरित्यागरूपया-सह वर्तत इति तथा भवति । द्वित्तीय-मरणकालं तु निराकाडा-आकानया निष्क्रान्तं भवति, तद्भवे भोजनेच्छाया अभावात् । 'इत्तरिय' इत्यत्रानुरबारलोपः, 'मरणकाला' इत्यादौ स्त्रीलिङ्गनिर्देशश्च आवृत्वात् ।। ९ ।। मूलम्-जो सो इत्तरियतवो, लो समासेण छबिहो ।
सेदितवो पयरतवो, घणो य तह होई वग्गो ये ॥१०॥ छाया-यत् तद् इत्वरिकं तपः, तत् समासेन पविधम् ।
श्रेणितपः प्रतरतपः, घनश्च तथा भाति वर्गश्च ॥ १० ॥ शन तप दो प्रकारका होता है (इत्तरियं-इत्वरिकस्) जो नियमित समय तक त्रिविध या चतुर्विध आहारका परित्याग कर दिया जाता है वह इत्वरिक अनशन तप है। तथा (मरणकालाय-मरणकालाम् ) मरणकालपर्यन्त त्रिविध या चतुर्विध आहारका परित्याग कर देना इसका नाम जावजीव अनशन है। यह (इत्तरिय सावकंखा-इत्परिक सावकांक्षम् ) इत्वरिकनमोकारसी-पोरसीसे लेकर छह महीने पर्यन्त त्रिविध चतुर्विध आहारका परित्याग करनेरूप अकांक्षाले युक्त है, तथा (विइज्जिया निरवकंस्खा-द्वितीयं निराकां अम्) दूसरा जीवन पर्यन्त त्रिविध चतुर्विध आहारके परित्यागरूप होता है ॥९॥
प्रा२नु डाय छे इत्तरियं-इत्वरिकम् मसु नछी ४२॥ समय सुधा विविध, અથવા ચતુર્વિધ આહારને પરિત્યાગ કરી દેવાય છે એનું નામ ઈવરિક અનशन त५ छ. तथा मरणकालाय-मरणकालम् भ२४॥ ५'त त्रिविध मथा ચતુર્વિધ આહારને પરિત્યાગ કરે આનું નામ જાવ જીવ અનશન તપ છે. से इत्तरिय सावकंखा-इत्वरिक सावकांक्षस् प२ि४-नमे।२सी पारसीथी बने છ મહિના પયંત વિવિધ ચતુર્વિધ આહારને પરિત્યાગ કરવા રૂપ આકાંક્ષાથી युत छ. तथा विइन्जिया निरकंखा-द्वितिय निराकांक्षम् भी वन ५ त વિધ ચતુવિધ આહારના પરિત્યાગ રૂપ હોય છે. . ૯