Page Text
________________
प्रियदर्शिनीटीका अ. २९ संभोगप्रत्याख्यानफलवर्णनम् ३३
२९३ तु कारणे सत्यपि न तथा करोति, किं तु सदोधतत्वेन वीर्याचारमेवावलम्बते। निरालम्बनस्य च आयतार्थिकाः आयतः-मोक्षः स एवार्थः प्रयोजनं येषां ते, आयातार्थिनस्त एव आयतार्थिकाः, योगाः वाङ्मनः काययोगाः भवन्ति । अयंभावः-सालम्बनस्य हि केचिद् योगास्तादृशा न भवन्त्यपीति । तथा स्वकेनस्वकीयेन लाभेन संतुष्यति । परलाभ अन्यमुनिसमानीतं, नो आरवादयति-न भुक्ते, नो तकयति यद्यसौ मद्यमिदं ददाति तदा शुभमिति मनसा विकल्पनं न करोतीत्यर्थः । नो स्पृहयति-इदं रुचिरमिति श्रद्धालुतयाऽऽत्मनो आवं न प्रकटीकरोतीत्यर्थः । नो प्रार्थयति 'मह्यमिदं देहि' इति याचनां न करोतीत्यर्थः। नो आवश्यकता ही नहीं रहती है । (निरालम्बस्स य आयडिया योगा भवति -निरालंबस्य च आयताथिका योगा भवन्ति) इस प्रकार जब यह आलंबनोंका त्याग कर देता है तब यह निरालंच बन जाता है। इस अवस्थामें इसके योग-मन, वचन, काय-आयतार्थ बन जाते हैं-अर्थात मोक्ष ही इनका एक प्रयोजन मात्र अभिलषित अर्थ बन जाता है। (सएणं लाणं संतुस्सइ परलाभं नो आसाएइ परला लो तक्केइ नो पीहेइ नो पत्थेइ नो अभिलसइ-स्वकेन लाभेन संतुष्यति परलाभं नो आस्वादयति, नो तर्कयति नो स्पृह्यति, नो प्रार्थयति, नो अभिलपति) यह अपने लाभसे संतुष्ट रहता है। परलाभको यह नहीं भोगता है।
और न मनमें ऐसा विकल्प ही करता है कि "अच्छा होता यदि यह मुझे लाकर भिक्षा आदि देता तो' । तथा अपना ऐसा भाव भी प्रकट नहीं करता है कि 'यह बहुत ही अच्छा है । 'मुझे अमुक वस्तु दो' ऐसी याचना भी नहीं करता है। और न उस वस्तुकी लालसा करता हैं। निरालम्बस्स य आयडिया योगा भवंति-निरालम्बनस्य च आयतार्थिका योगा भवन्ति આ પ્રમાણે જ્યારે તે આલંબનાને પરિત્યાગ કરી દે છે ત્યારે તે નિરાલંબ બની જાય છે, આ અવસ્થામાં એને ગ–મન, વચન, કાયા, આયતાથ બની જાય છે, અર્થાત મેક્ષ જ એનું એક પ્રયજન માત્ર અભિલષિત અર્થ બની नय छे.सएणं लामेणं संतुस्सइ परलाभ नो आसाएइ परलाभ नो तकेइ नो पीहेइ नो पत्थेई नो अभिलस्सइ-स्वकेन लाभेन संतुष्यति परलाभं नो आस्वाययति नो तर्कयति नो स्पृहयति नो प्रार्थयति नो अभिलपति थे. पोताना सामथी संतुष्ट २९ छे, मीना લાભને તે ભગવતો નથી. અથવા તે મનમાં એ વિકલ્પ પણ કરતા નથી કે, “એ જો મને ભિક્ષા આદિ લાવી આપે તે ઘણું સારું થાત.” તથા પિતાને એ ભાવ પણ પ્રગટ કરતા નથી કે, “આ ઘણું જ સારું છે. “મને અમુક વસ્તુ આપે.” આવી યાચના પણ કરતા નથી. તેમ જ તે વસ્તુની લાલસા કર્યું
| SR No. | 009355 |
| Book Title | Uttaradhyayan Sutram Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1960 |
| Total Pages | 1039 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_uttaradhyayan |
| File Size | 75 MB |