________________
-
प्रियदर्शिनी टीका अ० २९ व्यवदानफलवर्णनम् २८ प्रत्ययः। अनशनादिद्वादशविधं तेन जीवः किं जनयति ? भगवानाह-हे शिष्य । तपसा व्यवदान-शुद्धिं पूर्ववद्धकर्ममलक्षयादात्मनो नैमल्यं जनयति ॥२७॥
अष्टविंशतितमं व्यवदानफलमाहमूलम्-वोदाणेणं भंते ! जीवे किं जणेइ ? । वोदाणेण अकिरियं जणेइ । अकिरियए। भवित्ता तओ पच्छा सिज्झइ, बुज्झइ, मुच्चइ, परिनिव्वायइ, सव्वदुःखाणमंतं करेइ॥सू०२८॥
छाया- व्यवदानेन भदन्त ! जीवः किं जनयति १, व्यवदानेन अक्रिय जनयति । अक्रियको भूत्वा ततः पश्चात् सिध्यति बुध्यते, मुच्यते, परिनिर्वाति, सर्वदुःखानामन्तं करोति ॥२८॥
टोका-'वोदाणेणं ' इत्यादि
हे भदन्त ! व्यवदानेन विशेषेण अवदान-शुद्धि र्व्यवदानं, पूर्वकृतकर्ममलापनयनं, तेन जीवः किं जनयति ?, भगवानाह-हे शिष्य ! व्यवदानेन जीवः, अक्रियंसत्तावीसवे बोलमें तपका फल कहते हैं-'तवेणं' इत्यादि । ___अन्वयार्थ-(भंते तवेणं जीवे कि जणेइ ? भदन्त ! तपसा जीवः किं जनयति ) हे भगवन् । तपसे जीव किस गुणको प्राप्त करता है ? उत्तर में भगवान कहेते हैं कि (तवेणं वोदाणं जणेइ-तपसा व्यवदानं जनयति) तपसे जीव व्यवदानको-पूर्व बद्ध कर्मरूपी मलके क्षयसे निजात्माकी निर्मलताको-प्राप्त करता है।
भावार्थ-जीव जिसके प्रभावसे अपने अष्टविध कौंको जलाता है वह तप है । अनशन, अवमौदर्य आदिके भेदसे यह तप बारह प्रका रका है । इसके प्रभावसे जीव निर्जरा करता हुआ संवर करता है ॥२७॥ सत्यावीसभा मोसमा तपन ३॥ ४ामा मा छ-"तवेणं” त्याहि ।
___ मन्वयार्थ-भंते तवेणं जीवे किं जणेइ-भदन्त तपसा जीवः किं जनयति હે ભગવાન ! તપથી જીવ ક્યા ગુણને પ્રાપ્ત કરે છે ? ઉત્તરમાં ભગવાન કહે छ , तवेणं वोदाणं जणेइ-तपसा व्यवदानं जनयति तपथी ७१ व्यवहानપૂર્વબદ્ધ કર્મ રૂપી મળના ક્ષયથી નિજાત્માની નિર્મળતાને પ્રાપ્ત કરે છે?
ભાવાર્થ-જીવ જેના પ્રભાવથી પિતાનાં અછવિધ કર્મોને બાળી શકે છે, તે તપ છે. અનશન, અવમૌદર્ય આદિના ભેદથી આ તપ બાર પ્રકારનાં છે આના પ્રભાવથી જીવ નિજર કરતાં કરતાં સંવર કરે છે. ૨૭
उ०-३६
