________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० १३ चित्र - सभूतचरितवर्णनम्
६९१
नाजकत्ता गुटिका मुखे प्रक्षिप्तवान् । तद्वशादह निवेष्टो जात । मा मृत ज्ञात्वा सर्वे दीर्घ सैनिकाः प्रतिनिवृत्ता । तेषु प्रतिनित्तेषु चिरकालानन्तर मया मुखाद् गुटिका निसारिता । तव सचेतनो भूलाद त्वा गवेपयितु मत्तः । त्वदन्वेषणपरायणोऽद विचरन्नेकस्मिन् ग्रामे गतः । तत्र मयैक परिवाजको दृष्टः । तेन सह परिचय जातः । स मामुवाच-तन पितुलघुभ्राता सुभगनामाऽहमस्मि । दीर्घनृपवासाचा पिता पलायित । माता च तर दीर्घनृपेण निगृह्य मातन नामक चाण्डालगृहे निक्षिप्ता । यन्डुलाऽतीव दुःखितोऽह कापालिरुप परिवृत्य मातसमहत्तर परिजन्य ततो मातरमादाय पितुर्मित्रस्य देवशर्मनाम्नो ब्राह्मणस्य रहे निक्षिप्तवान् । ततस्त्वामन्वेपयन्नितस्ततः परिभ्रमन् वया सह सगतः ।
1
"
तो फिर मेने परिव्राजक द्वारा दीगई गोलीको मुखमें डाल दिया। इससे मै उस समय बिलकुल निश्रेष्ट हो गया । उन्होंने ज्यो ही मुझे इस अवस्था में देखा तो जाना कि यह मर गया है । | अत. वेसन सैनिक वहा से लौट गये । उनके लौट जाने पर बहुत समय के बाद मैने उस गोली को अपने मुख से बाहिर निकाला। उसके निकालते ही में ज्यों का त्यों हो गया और फिर आप की खोज करनेमें लग गया। खोज करते २ मैं एक गाव मे पहुँचा वहा मुझे एक तापस मिला। उसके साथ मेरा परिचय हो गया। उसने मुझ से कहा- मैं तुम्हारे पिता का छोटा भाई सुभग छ । दीर्घराजा के ग्रास से तुम्हारा पिता तो भग गया है और तुम्हारी माता को उसने निग्रहीत कर के मातङ्ग नामक चाण्डाल के घर मे डाल दिया है। इस प्रकार के समाचार सुनकर मुझे बहुत अधिक दुख हुआ। पर उस समय करता क्या ? विचार किया कि कापा
ઈંડે ત્યારે મે પરિનાજકે આપેલ ગાળીને મેાઢામા મૂકી આથી હું એ સમયે તદ્દન નિષ્ટ બની ગયે એમણે મને બાવા નિશ્ચેષ્ટ જોયા એટલે માની લીધુ કે, હુ મરી ગયા છુ. આથી એ સઘળા સૈનિકા મને ત્યા જ પડતા મૂકીને ચાલ્યા ગયા, એમના ચાહ્યા જવા પછી કેટલાક સમય પછી એ ગાળીને સેઢામાંથી બહાર કાઢી અને હુ પૂર્વવત્ ચેતનવત બની ગયા ત્યાર બાદ આપને શોધવા ભટકવા લાગ્યા શોધ કરતા કરતા હું એક ગામમા પહાચ્ચે. ત્યા મને એક તપસ્વી મળ્યા એમની સાથે મારા પરિચય થયે તેણે મને કહ્યુ હુ તમારા પિતાનો નાનોભાઈ સુભગ છુ દીધરાજાના ત્રાસથી તમારા પીતા ભાગી છુટેલ છે અને તમારી માતાને પુક ડીને તેણે માતગ નામના ચાડાલના ઘેર મૂકેલ છે આ પ્રકારની હકીકત સાભળી અને ખૂબ દુખ થયુ પરંતુ એ સમયે હું લાચાર હતા વિચાર કર્યું કે,