Page Text
________________
पीयूषवर्षिणो-टीका सू ५३ भगवदर्शनार्थ कृणिकस्य गगनम् ४२५ कव्वड-दोणमुह-मडव-पट्टण-आसम-निगम-संपाह-संनिवेसाण आहेवच्चं पोरेवच्चं सामित्त भट्टित्त महत्तरगत आणा-ईद्रोणमुख=जलस्थलपथोपतम्, मडम्बम-अविद्यमानामन्ननामान्तरम्, 'पट्टण पत्तनम् जलपथेन स्थलपथेन वा निर्गमप्रवेशो यत्र तत पत्तनम् , यथा काञ्चीतो मुम्बापुरी, यद्वा-जलपथनैव निर्गमप्रवेगो न तु स्थलपयन, यथा-भारताद् आग्लराजधानी 'इग्लेण्ड' इति प्रसिद्धा, तत्, किंच-स्थलपयनैव निर्गमप्रनगी न तु जलपयन तत् , एतत् सर्ने पत्तनमुच्यते । यद्वाया सर्व वस्तु लन्यते तत् पत्तनम् । आश्रम =तापसाचावास , निंगम =वाणिज्यप्रधान नगरम् , सवाह =कृपीपलाना धायरलणस्थानम् , निवेश =सार्थकटकादीनामुत्तरणस्थानम् । तेषाम्-'आहेवच्च' आधिप यम् , 'पोरेवच्च' पौगेवृत्यम्=पुरोपतित्वम्--अग्रेसरवम् 'साऐसी पस्तिया के, मेटी के-धूलि क प्राकार से परिवष्टित स्तिया क, कर्नटा के-सामाय नगरों के, द्रोगमुग्या-जलमार्ग ण्व स्थलमार्ग से युक्त प्रदे if के, मडम्या-जिनके आसपास दूसरे प्राम नहीं होते हैं ऐसे प्रदेशा के, पत्तना क-जहा जलपय से भी एव स्थलपथ से भी आना-जाना होता है, जैसे करॉची से बम्पर्ट, अथवा जहा सिर्फ जलमार्ग से ही आनाजाना होता है, जैसे भारत से इङ्गलैन्ट, अथना स्थलमार्ग से ही जहा आना-जाना होता है, ये सभी पत्तन कहलाते है । अथना समस्त वस्तुआ का लाभ जहा होता है वह भी पत्तन है, ऐसे पत्तना के, आश्रमों के अर्थात् तापम आदि के आरासा के, निगमो के अर्थात् व्यापारिक नगरों के, साहा के अथात् किसानों के धान्य आदि रसन के स्थलों के, तथा सनिवेशों के अथात् सार्थवाह और सेना जाति के उतरने के स्थानों के आधिपत्य को, पौरवृत्य को–अग्रेसरत्वको, स्वामित्व को-प्रभुत्व को, उनके भर्तत्व को-पोपकव को, उनमें मह
मेटोना-धू (भाटी)ना पाजारथी पनिवेष्टित पस्तामाना, टीना-सामान्य' નગરોના, દ્રોણમુના-જલમાર્ગ તેમજ સ્થલમાર્ગથી યુક્ત પ્રદેશોના, મહબોના-જેની આસપાસ બીજા ગામ ન હોય તેવા પ્રદેશના, પત્તના-જ્યા જેલમાર્ગથી તેમજ સ્થલમાર્ગથી પણ આવી જઈ શકાતુ હોય જેમકે કરાચીથી મુ બઈ, અથવા જ્યા માત્ર જલમાર્ગથી જ આવી જઈ શકાય, જેમકે ભારતથી ઈગલાડ, અથવા માત્ર સ્થલ ભાર્ગથી જ જ્યા જઈ આવી શકાય તે બધા પત્તન કહેવાય છે, અથવા સમસ્ત વસ્તુઓની પ્રાપ્તિ જ્યા થઈ શકે તે પણ પત્તન છે એવા પત્તોના, આશ્રમોના અર્થાત્ તાપરા આદિના આવના, નિગમેના અર્થાત વ્યાપારિઠ નગરના, સ વાહોના અર્થાત્ ખેડુ તેના ધાન્ય આદિ રાખવાના સ્થળોના, તથા નિવેશના અર્થાત્ સાર્થવાહ અને એના આદિના ઉતરવાના સ્થાનના આધિપત્યને, પરિવૃત્યને – અગ્રેસર
| SR No. | 009353 |
| Book Title | Uttaradhyayan Sutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1960 |
| Total Pages | 1106 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_uttaradhyayan |
| File Size | 33 MB |