________________
६४०
उत्तराध्ययनसूत्रे
हितावह, चचन्द्रचन्द्रफेन हृदयाढादक, स्पष्टवस्तुनः पुनर्जाग्रदवस्थायां तल्लाभवत् प्रमोदजनकं, भूमिगत निधानप्रातिरिन सुखजनक सफलतापहारकम् । तस्माद् धर्मः श्रोतव्य इति भान ॥ ८ ॥
श्रुतिळामेऽपि श्रद्धा दुर्लभेत्याह
मूलम् - आहच सर्वणं लधुं, संद्धा परमंदुलहा । सोच्चा नेयाउय मंग्गं, वहवे परिभेस्सइ ॥ ९ ॥ छाया - कदाचित् श्रवण लब्या, श्रद्धा परमदुर्लभा ।
श्रुचा नैयायिक मार्ग, हनः परिभ्रश्यन्ति ॥ ९ ॥
एकान्तत. हितविधायक, निर्मल चादनी के समान हृदय को आनद उत्पन्न करने वाला, स्वप्न में दृष्ट पदार्थ की जागृत अवस्था में प्राप्ति शेने की तरह प्रमोदजनक, भूमि मे गडे हुए निधान की प्राप्ति के समान सुग्वजनक एच समस्त मताप का अपहारक होता है, इसलिये धर्म अवश्य श्रवण करने योग्य है ।
भावार्थ -- मनुष्यभव पाकर भी जीव को श्रुतचारित्ररूप धर्म का श्रवण बडे भाग्य से मिलता है । धन्य वे पुरुष है जो इस प्रकार से अपने जीवन को सफल करते है, क्यों कि धर्म के श्रवण से ही यह जीव को मालूम होता है कि हमारा क्या कर्तव्य है क्या अकर्तव्य है ? हिंसादिक पाप अकर्तव्य हैं, तथा प्रणातिपातादि विरमणरूपकर्तव्य हैं । तप पालो योग्य हैं एवं कषायादिक परित्याग करने योग्य हैं ॥ ८ ॥
4
શક, તત્વ અતત્વના વિવેચક અમૃત પાન સમાન, એકાન્તત હિત વિધાયક, નિર્મળ ચાદની સમાન હૃદયને ઉત્પન્ન કરવાવાળા, સ્વપ્નમા દૃષ્ટ પદાર્થની જામત અવસ્થામા પ્રાપ્તિ થવાની માફક, પ્રમાદ જનક ભૂમિમા દટાયેલા ધનની પ્રાપ્તિ સમાન, સુખ જનક અને સમસ્ત સત્તાપના અપહારક ને છે માટે ધર્મ અવશ્ય શ્રવણુ કરવા ચૈાગ્ય છે
ભાવાથૅ –મનુષ્યભવ મેળવીને પણ જીને શ્રુતચારિત્રરૂપ ધર્મનુ શ્રવણુ ભાગ્યના ઉદયથી જ મળે છે. એ પુરૂષને ધન્ય છે કે જે આ પ્રકારથી પેાતાના જીવનને સફળ બનાવે છે કેમકે ધર્મનુ શ્રવણ કરવાથી જ આ જીવને ખખર ૫ડે છે કે મારૂં કર્તવ્ય શું છે અને અકર્તવ્ય શું? છે હિંસાદિક પાપ એ અક વ્ય છે, અને એનાથી પ્રાણાતિપાતાર્દિ વિરમણુરૂપ કવ્ય છે તપ પાળવા યોગ્ય છે, અને કષાયાદિક પરિત્યાગ કરવા ચૈાગ્ય છે ૫૮