________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० २ गा० ४४ दर्शनपरिषदजय
टीका--' नत्थि नूण' इत्यादि ।
परो लोकः = परभनः - जन्मान्तरम्, नून = निश्येन नास्ति न मनति । अय भाव - शरीर हि भूतात्मक, तदिन नश्यति, शरीरे वर्तमानस्य चैतन्यस्यापि भूतधर्मत्वादेव शरीरेण सह नाशसभवात् । शरीरव्यतिरेकेण आत्मन. प्रत्यक्षवोऽनुपलम्यमानत्वाच्च जन्मान्तर न भवतीति निश्वेतव्यमिति । यद्वा - नूनमिति सभावनायाम् परलोकः स्वर्गादिर्नास्तीति सभावयामि, यतः परलोके गतः कोऽपि नात्रागत्य नदति, तस्मात् प्रत्यक्षाभावान्नास्ति परलोक इति । वा = अथवा, अपि = इहापि - अन सूत्रकार नाईसवा दर्शनपरीपहजय को बतलाते है'नत्य नूण' - इत्यादि ।
अन्वयार्थ - ( परे लोप नूण नत्थि - परः लोक नून नास्ति ) निश्चय से जन्मान्तर नही है - यह शरीर भूतात्मक है, इसलिये यह तो यहा ही विनष्ट हो जाता है। इस शरीर में जो चैतन्य वर्तमान है वह भी भूतों का धर्म होने से शरीर के साथ ही नाश को प्राप्त हो जाता है। दूसरे शरीर से भिन्न आत्मा - नामक कोई पदार्थ है, यह किसी भी प्रत्यक्ष प्रमाण से मानित नही होता है अतः परलोकी (परलोक जाने वाला आत्मा) का अभाव होने से परलोक का अभाव स्वतः सिद्ध है, अर्थात् जन्मान्तर नहीं है । अथवा "" नून " यह पद सभावना में भी मयुक्त किया जाता है इस अपेक्षा परलोक-स्वर्गादिक जो माने जाते हैं सो वे भी नही हैं, ऐसी सभावना होती है, क्यों कि कोई ऐसा तो है नही जो परलोक मे जाकर पश्चात् यहा आ कर यह कहे कि मैं अमुक
હવે મૂત્રકાર બાવીસમા દર્શનપરીષહને જીતવાનું પતાવે છે— ' नत्यि नूण' इत्याहि
५२५
अन्वयार्थ-परे लोए नूण नत्थि - परलोक नून नास्ति निश्चयथी बन्मान्तर નવી આ શરીર ભૂતાત્મક છે, આ માટે તે તે અહિં જ વિનષ્ટ થઈ જાય છે ા શરીરમા જે ચૈતન્ય વત માન છે તે પણ ભુતાના ધમ ાવાથી ારીરની સાથેામાય નાશ પામે છે, ખીન્તુ શરીરથી ભિન્ન આત્મા નામના કોઈ પદાર્થ છે, એ કોઈ પણ પ્રત્યક્ષ પ્રમાણથી ઓળખી શકાતા નથી આવી પરલેાકીના (પરલેાક જવાવાળા આત્મા) અભાવ હાવાથી પરલેાકના અભાવ સ્વત સિદ્ધ છે. અર્થાત્ જન્માન્તર નથી અથવા , नृन આ પદ્મ સભાવનામાં પણ પ્રયુક્ત કરાય છે આ અપેક્ષા પરલેાક, સ્વર્ગાદિક જે માનવામા આવે છે તે પણ નથી એવી છે કેમકે, કોઇ એવા તેા છે જ નહી જે પરલેાકમા
"
सभावना
וכוול
