________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० २ मा ४०-४१ प्रचाप्रकर्षे कालकाचार्यदृष्टान्त
प्रज्ञाप्रकर्पे दृष्टान्तः प्रदश्यते-
एकदा - कालकाचार्यः प्रमादवतः स्वशिष्यानुज्जयिन्या विहाय बारानासनगरे स्वशिष्यस्य सागरचन्द्रमुनेः समीपे समागतः । सागरचन्द्रस्त सामान्यसाधुबुद्धया जानाति कालकाचार्योऽपि न किंचित् परिचय ददाति ।
अथाऽन्यदा सागरचन्द्रमुनिनाऽऽगमनिर्णीतवचस्वरूपव्याख्याने कृते सति लोकास्त प्रशसन्ति, तदा सागरचन्द्रमुनिः कालकाचार्य प्रति माह – मद्व्याख्यान
५०७
सकेगा, इस गाथा को तो याद करके ही छोडने का भाव है । इस प्रकार निश्चय करके प्रज्ञापकर्षकरूप परीपह को सहन करते हुए उस भद्रमुनि ने शुभाध्यवसायजन्य प्रशस्त ध्यान से क्षपकश्रेणी को अरोहण कर केवलज्ञान को प्राप्त किया ।
प्रज्ञा के प्रकर्ष मे दृष्टान्त इस प्रकार है- एक समय कालकाचार्य प्रमादशील अपने शिष्योंको उज्जयिनी नगरीमें छोडकर घारावासनगर स्वशिष्य सागरचद्रमुनि के पास आ गये । सागरचद्रशिष्यने उनके साथ सामान्य साधुके जैसा ही व्यवहार किया, गुरु जैसा नहीं । कालकाचार्यने भी इस बात पर कुछ भी ध्यान नही दिया और अपना परिचय भी नही दिया । एक दिन की बात है कि जब सागरचद्रमुनि ने आगमनिर्णीत तत्वों के स्वरूप को समझाते हुए व्याख्यान दिया तो सुनकर लोगों को अपार आनंद आया, सबने प्रवचन की मुक्तकठ से प्रशसा की । सागरचद्रमुनि ने अपरिचित गुरु के समीप आकर कहा- आपने યાદ કર્યે જ છુટકા, તેવે મનેાભાવ છે. આ પ્રકારના નિશ્ચય કરીને પ્રજ્ઞાન્સપ પરીષહુને સહન કરતા કરતા તે ભદ્રમુનિએ શુભ અધ્યવસાય જન્ય પ્રશસ્ત ધ્યાનથી ક્ષપકશ્રેણી ઉપર ચડી કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યુ
પ્રજ્ઞાના પ્રશમા દૃષ્ટાત આ પ્રકારનુ છે——
એક સમય કાલાચાય પ્રમાદશિલ પેાતાના શિષ્ચાને ઉજ્જૈનિ નગરીમા મૂકીને ધારાવાસ નગરમા સ્વશિષ્ય માગરચંદ્ર મુનિની પાસે આવ્યા સાગરચદ્ર શિષ્યે તેમની સાથે સામાન્ય સાધુ જેવા વહેવાર કર્યાં, ગુરુ શિષ્ય જેવા નહીં કાલકાચાર્યે આ વાત ઉપર કાઈ ધ્યાન ન આપ્યુ, અને પોતાના પરિચય પશુ ન આપ્યુંા એક દિવસની વાત છે કે, જ્યારે સાગરચદ્ર મુનિએ આગમ નિર્ણીત તત્વાના સ્વરૂપને સમજાવવાનુ વ્યાખ્યાન આપ્યુ તે સાભળીને લેને અપાર આનદ વયે સઘળાએ પ્રવચનની સુકત પ્રસશા કરી સાગરચદ્ર મુનિએ અપરિચિત ગુરુની સમીપ આવીને કહ્યુ આપે આજ મારૂં તાત્વિક પ્રવચન
