________________
उत्तराध्ययनसूत्रे
सकलापत्तिदायकरियविलासम पर्त कानि दीर्घा चतुर्गतिकससारपरिभ्रमणकारणानि सन्ति, तस्माद् विपमपिधरभुजगत् तानि दूरतः परिवर्जनीयानि ॥८॥ अर्थयुक्तानि कथ शिक्षेत ? इत्याह
मूलम् -- अणुसोसिओ नं कुप्पिज्जो, खतिं सेविज पंडिए । खुड्डेहि सह ससगंग, हाँस क्रीडे' चे वजऐ ॥ ९ ॥
६२
छाया
अनुशासितः न कुप्येत्, क्षान्ति सेवेत पण्डितः ।
क्षुद्रैः सह ससर्ग, हास क्रीडा च वर्जयेत् ॥ ९ ॥ टीका
—
' अणुसासिओ.' इत्यादि - अनुशासितः - गुरुभिः कठोरवचनैस्तर्जितोऽपि न कुप्येत् = कोप न कुर्यात् । किं तर्हि ? इत्याह- 'खतिं . ' इत्यादि । पण्डितः = सदसद्विवेकवान् सन् क्षान्ति = परुपभापणसहनरूपा सेवेत । अय भावः - यद्यपि जलका भ्रम उत्पन्न करती है उसी तरह मिथ्या शास्त्र भी मोक्षाभिलाषिओके लिये यथार्थस्वरूप का ज्ञान न कराकर केवल वस्तु के स्वरूप में भ्रमोत्पादक होते हैं । समस्त आपत्ति - एव विपतियो को देने वाले विषय कपायोंकी ही इनसे केवल वृद्धि होती रहती है अतः इनसे संसार का अन्त न आकर जीवो के अनन्त ससार के मार्ग की ही पुष्टि होती है और इसी वजह से यह जीव इस चतुर्गति स्वरूप ससार में इतस्ततः परिभ्रमण किया करता है । इस लिये जिस प्रकार जहरीले सर्पका दूर से ही परिहार कर दिया जाता है उसी प्रकार मोक्षाभिलापिओं को इन निरर्थक शास्त्रोका परिहार कर देना चाहिये ॥ ८ ॥
જળને ભ્રમ ઉત્પન્ન કરે છે, તેવી રીતે મિથ્યાશાસ્ત્ર પણ મેાજ્ઞ અભિલાષીએ માટે યથાર્થ સ્વરૂપનું જ્ઞાન ન કરાવતા કેવળ વસ્તુના સ્વરૂપમાં ભ્રમેત્પાદક અને છે સમસ્ત આપત્તિ અને વિપત્તિને દેવાવાળા વિષય કષાયેાની જ તેનાથી ફક્ત વૃદ્ધિ થતી રહે છે જેથી તે વડે સસારને અત ન આવતા જીવાને અન ત સ સારના મામા લઇ જાય છે, અને એ કારણે આ જીવ આ ચતુ ગતિરૂપ સસારમા અહિં તહિં ભટકતા રહે છે આ માટે જે પ્રકારે જહેરીલા સાપને દુરથી જ ત્યાગ કરવામા આવે છે, તેવી રીતે માલના અભિલાષિએ એ આવા નિરક શાસ્ત્રના ત્યાગ કરવા જોઇએ ૫૮ાા
