________________
१९८
नन्दीपत्रे तत् केवलज्ञानं द्विविधं प्रज्ञप्तम्-तद्यथा-भवस्थ-केवलज्ञानं, सिद्ध-केवलज्ञानं च।।
मूलम्-से किं तं भवत्थ-केवलनाणं ? । भवत्थ-केवलनाणं दुविहंपण्णत्तं । तंजहा-सजोगि-भवत्थ- केवलनाणं च, अजोगिभवत्थ-केवलनाणं च ॥
छाया-अथ किं तद् भवस्थ-केवलज्ञानम् ? । भवस्थ-केवलज्ञानं द्विविधं प्रज्ञप्तम् । तद् यथा-सयोगि-भवस्थ-केवलज्ञानं च अयोगि-भवस्थ-केवलज्ञानं च ॥ ____टीका-शिष्यः पृच्छति-' से किं तं भवत्थ-केवलनाणं' इति, पूर्वनिर्दिष्टस्य भवस्थकेवलज्ञानस्य किं स्वरूप ? मित्यर्थः । उत्तरमाह-'भवत्थ-केवलनाणं दुविहं पण्णत्तं ' इत्यादि । भवस्थ-केवलज्ञानं-भवो मनुष्यजन्म, तत्र तिष्ठतीति भवस्था, तस्य केवलज्ञानमिति विग्रहः । तद् द्विविधं प्रज्ञप्तं-तीर्थकरैः कथितम् । तद् यथासयोगि-भवस्थकेवलज्ञानम् , अयोगि-भवस्थ-केवलज्ञानमिति ।। ___ यह केवलज्ञान दो प्रकार का है-१ भवस्थ-केवलज्ञान और २सिद्धकेवलज्ञान ॥
'से कि तं भवत्थकेवलनाणं' इत्यादि ।
शिष्य पूछता है-हे भदन्त ! भवस्थ-केवलज्ञान का क्या स्वरूप है ? उत्तर-भवस्थ-केवलज्ञान दो प्रकार का बतलाया गया है, वह इस प्रकारएकसयोगि-भवस्थ-केवलज्ञान दूसरा अयोगि-भवस्थ-केवलज्ञान। मनुष्य जन्म का नाम यहां भव है। इस भव में रहनेवाले का जो केवलज्ञान है वह भवस्थ-केवलज्ञान है। वह भवस्थ-केवलज्ञान दो प्रकार का बतलाया गया है।सयोगि-भवस्थ-केवलज्ञान और दूसरा अयोगि-भवस्थ-केवलज्ञान।
मा वणज्ञान में प्रा२नु छ-(१) अवस्थ-वज्ञान अने (२) सिद्धકેવળજ્ઞાન.
“से किं तं भवत्थकेवलनाण' त्यादि. શિષ્ય પૂછે છે–હે ભદન્ત! ભવસ્થ-કેવળજ્ઞાનનું શું સ્વરૂપ છે?
उत्तर-सस्थ-वज्ञान में प्रानु मतावर छ. १ मा प्रभाए छ. (१) सयोगि-मस्थ-डेवणशान मन (२) अयोनि-मस्थ-वज्ञान. भडा મનુષ્યજન્મનું નામ ભવ છે. આ ભવમાં રહેનારનું જે કેવળજ્ઞાન છે તે ભવસ્થકેવળજ્ઞાન કહેવાય છે. તે ભવસ્થ કેવળજ્ઞાન બે પ્રકારનું છે–સાગિર્ભવસ્થકેવળજ્ઞાન અને બીજું અગિર્ભવસ્થ-કેવળજ્ઞાન.
