________________
निशीथमचे
-
~
~
~
~
~
छाया-जाति-कुल-रूप-भाषा-धन-बल-पर्याय-यश-स्तपो-लाभाः ।
११ १२ १३ १४ १५ १६ १७ सत्व-चयो-बुद्धि-धारणा-ऽवग्रह-शोलं समाचारः ॥१॥ पतेपु विषयेषु च, गाईस्थिकं अन्यतीर्थिकं वाऽपि । आगाढं परुष नो वदेत् आशातयेत् नो पा ॥२॥ पतैर्वचन. साधु: कुप्येत् किं पुनरन्यः ।। एवं मर्मणि वचने, दोषा मरणादिका बहवः ॥३॥
अवचूरिः~-जाति-कुलेति गाथात्रयम् । अत्र जात्यादयः सप्नदश प्रोक्ताः, तेऽर्थत. मुगमाः ॥१॥ द्वितीयगाथामाह-एएसु' इत्यादि, 'एएम एतेषु पूर्वोक्तेषु नात्यादिपु विषयेषु गृहस्थमन्यतीर्थिकं वा आगाई, परुपम, आगाढपरुषं च नो वदेत, तथा नो वा गृहत्थमन्यतीर्थिकं वा 'आसायए' आशातयेत्, न तयोः काञ्चिदम्याशातनां कुर्यात् ॥२॥ एवं करणे कि स्यात् ! इत्याह'एएहि' इत्यादि, 'एएहि वयणेहि' एतैः पूर्वोक्तैरागाढादिरूपैर्वचन: 'साह' साधुः क्रोधनिग्रहपरो मुनिरपि 'कुप्पेज' कुप्येत्-कोपाविष्टो भवेत् तर्हि किं पुणो अन्नो' किं पुनरन्यः नो कुप्येत् ! इति काकुपाठः, एतादृशवचनैः साधोरपि कोप: स्यात् अन्यरय तु का कथा इति भावः । अत्र के दोपाः इति तान् दर्शयति-'एवं' इत्यादि एवं' एवम् एतादृशे मर्मणि वचने मर्मवेधके वचने कथिते सति मत्र मरणादिका बहवो दोपा भवन्ति । मोद्घाटनसन्तापत ताः केचित् म्रियेरन् , साधु वा मान्तरलग्नवैरभावेन दोषारोपं कृत्वा राजद्वारे नयेयुः, इत्यादि बहुदोपसंभवात् साधुरागाढादिकं वचनं न वदेत् , नो वा वदन्त स्वदेत, नो वा अत्याशातनया तान् मायाशातयेत् परकृतामच्याशातनां नानुमोदयेत् । एवं करणे साधुराजाभङ्गादिदोषभागी भवतीति ॥३॥ नात्यादिषु मागाढा. दिवचनप्रकारः प्रदाते
महं जातिमान् तथा कुलवान् त्वं तु नीची जारजातो वेत्यादि १-२। महं रूपवान् त्वं तु कुरूपः ३ महं मधुरभाषो त्वं नैतादृशः ४ । अहं धनी सन् दीक्षितः, त्वं तु निर्धनः ५। अहं बलवान् , त्वं निर्बलः ६ | अहं पर्यायव्येष्टोऽस्मि बहु जानामि त्वं नैतादृशः ७ अहं यशस्वीत्वं लोकनिन्धोऽसि ८ । अहं तपस्वी त्व नैतादृशः ९। मम बहुलाभो भवति त्वं न किमपि लभसे १० । अहं सत्त्ववान् आन्तरवली त्वं कातरः ११। महं वयोवान् त्वमचिरजातो बालः १२। महं बुद्धिमान् त्वं नि:द्धि कः १३ । मम धारणाशक्तिस्तोत्रा वत्तते त्वं तु विस्मरणशीलः १४ । अहमवग्रहे गुर्वादिज्येष्ठाज्ञायां वर्ते, त्वमुद्धतः १५। अहं शीलवान् त्वं नैतादशः १६। समाचार इति महं साधुसामाचार्या वर्ते त्वं स्वकीयमर्यादामपि न पालयसि १७ । इत्यादि ॥ सू० १३-१६ ॥