________________
प्रकाशिका का सप्तमवक्षस्कार. ५ मुहूर्तगतिनिरूपणम् षष्ठिभागाः ३१ एकस्य च पष्ठिभागस्य सम्पन्धिनः षष्ठिरेक षष्ठिभागा । इति ।।
' सम्प्रति तृतीयमंडले संचरिष्णुः सूर्यस्य मुहूर्तगतिप्रमाणे दर्शयितुमुपक्रमते 'से पविसमाणे' मरिए' अथ द्वितीयमंडलप्रवेशादनन्तरम् प्रविशन् जम्बूद्वीपाभिमुखं गच्छन् सूर्यः 'दोचंसि अहोरत्तसि' द्वितीये अहोरात्रे उत्तरायणसत्के इत्यर्थः, 'बाहिरतचं मंडलं उपसंकमित्ता चारं चाइ' बाह्य तृतीयमण्डलमुपसंक्रय चारं गतिं चरति करोति ततः किं भवति तबाह-जयाणमित्यादि, 'जयाणं भंते सरिए बाहिरतचं मंडलं उपसंकमित्ता चारं चरइ' यदा यस्थिन्काले खल भदन्त बाह्यं तृतीयमण्डलमुपसंक्रम्य चारं गतिं चरति करोति 'तया गं एगमेगेणं मुहुत्तेणं केवइयं खेतं गच्छइ तदा तृतीयमंडलसंक्रमणकाले खलु एकैकेन मुहूर्तेन खलु कियत् प्रमाणक क्षेत्रं गच्छतीति प्रश्नः भगवानाह-गोयमेल्यादि 'गोयमा' हे गौतम ! 'पंच पंचजोयण सहस्साई' पंच पंचयोजन सहस्राणि 'तिण्णि य चउरुत्तरे जोयणसए' त्रीणि करने पर साठिया उनचालीस भाग लब्ध होता है और एक साठ भाग के साठवां भाग होता है।
अब तीसरे मंडल में संचहिष्णु सूर्य की गति के प्रमाण को कहनेका प्रारंभ करते हैं-'से पविसमाणे सूरिए' दूसरे मंडल में प्रवेश करने के पीछे जंबूद्वीप के सन्मुख गमन करता हुवा सूर्य 'दोच्चंसि अहोरसिं' दूसरे अहोरात्र में 'बाहितच्चं मंडलं उघसंकमित्ता चारं चरई' बोय तीसरे मंडल में जाकर गति करता है। उससे क्या होता है सो बताते हैं-'जया णं भंते ! सूरिए बाहिरतच्चं मंडलं उघसंकमित्ता चारं चरई' हे भदन्त ! जिस काल में सूर्य बाह्य तीसरे मंडल में जाकर गति करता है-'तयाणं एगमेगेणं मुहत्तणं केवइयं खेत्तं गच्छह' तब तीसरे मंडल के संक्रमण काल में एक एक मुहर्त में कितने प्रमाण क्षेत्र में गमन करता है ? इस प्रश्न के उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं-'गोयमा !' हे गौतम ! મળતી નથી તેથી સાઠને ભાગ લાવવા માટે એકસાઠથી ભાગ કરવાથી સાઠિયા ઓગણચાળીસ ભાગ લબ્ધ થાય છે, અને એકસઠ ભાગને સાઠમે ભાગ શું થાય છે, - હવે ત્રીજા મંડળમાં સંચાર કરનાર સૂર્યની ગુહૂર્તગતિનું પ્રમાણ કહેવાને પ્રારંભ 3रे छ-'से पविसमाणे सूरिए' मी ममा प्रदेश ४ा पछी भूदीपनी सन्भुम गमन ४२ते। सूर्य 'दोच्चंसि अहोरत्तंसि' मी मात्रमा 'बाहिरतच्चं मंडलं उबसंकमित्ता चार चरई' माह्यत्रीज में गति ४रे छ, अनाथी शुयाय छे ? मतावे छे-'जयाणं भंते ! सूरिए बाहिरतच्चं मंडलं उवसंकमित्ता चार चरई' 3 सावन् ! न्यारे सूर्य मात्री भजमा ४४ गति ४२ छ, 'तयाणं पगमेगेणं मुहुत्तण केवइयं खेत्तं
છે ત્યારે ત્રીજા મંડળના સંક્રમણ કાળમાં એક એક મુહૂર્તમાં કેટલા પ્રમાણવાળા क्षेत्रमा गमन ४२ छ? या प्रश्न उत्तरमा प्रभुश्री गीतभाभीन. ४ छे-गोयमा ! 'पंच पंच जोयण सहस्साई' पाय पाय M२ यान 'तिन्निय चउरुत्तरे जोयणसए' असो यार