________________
अम्बदीपप्रतिर सस्त पजवसाणे, एसणं आहच्चे संवच्छ रे, एसपणे आइच्चस्स पज्जा वसाणे पन्नत्ते ॥सू० ५॥
छाया-यदा खलु भदन्त ! सूर्यः सर्वाभ्यन्तर मण्डलमुपसंक्रम्य चार चरति तदा खल्लु एकैकेन मुहतेन कियन्त क्षेत्रं गच्छति गौतम ! पश्च पञ्च योजनसहस्त्राणि द्वेचैक पंचाशत योजनशने एकोनत्रिंशत् च पष्ठिभागान् योजनस्यैकैकेन मुहूर्तेन गच्छति, तदा खल इहगतस्य मनुष्यत्य सप्तवत्वारिंशत् योजनसहाभ्यां च विषष्ठाभ्यां योजनशताभ्यामेकविंशत्याच योजनस्य षष्ठिभागैः सूर्यः चक्षुः स्पर्श शीघ्रमागच्छृति, स निष्क्रामन् सूर्यो नव संवत्सरमयमानः प्रथमे अहोरात्र सर्वाभ्यन्तरं मण्डलमुपसंक्रम्य चार चरतीति । यदा खलु सूर्यः अभ्यन्तरानन्तरं मण्डलमुपसंक्रम्य चारं चरति तदा खलु एकैन मुहर्तन कियन्तं क्षेत्र गच्छूति, गौतम ! पश्च पञ्च योजनसहस्राणि द्वे चैकपश्चाशे योजनशते सप्तचत्वारिंशत् पष्ठिभागान् योजनस्यैकैकेन मुहतेन गच्छति, तदा चलु इहगतस्य मनुष्यस्य ,सप्तचत्वारिंशंद योजनसहजैरेकोनाशीति योजनशतेन सप्तपञ्चाशत् पष्ठिमागै योजनस्य पष्ठिमार्ग:च छित्वा एकोनविंशत्या चूर्णिकाभागैः सूर्यः चक्षुस्पर्श शीघ्रमागच्छति, च निष्क्रामन् सूर्यः द्वितीये अहोरात्रे अभ्यन्तरतृतीयं मण्डलमुपसक्रम्य चरं चरति । यदा खल्ल भदन्त सूर्यः अभ्यन्तरतृतीयमण्डलमुपसंक्रम्य चारं चरति तदा खल्लु एकैकेन मुहूर्तन कियन्तं क्षेत्रं गच्छति, गौतम ! पश्च पञ्च यो गन पहनालि द्वे च द्विपंचाशन योजनशते पंच च पष्ठिभागान् योजनस्यकैन महत्तन गच्छति, तदा खलु इहगतस्य मनुष्यस्य सप्तचत्वारिंशत् योजनसहनैः पण्जति योजनैः त्रयः निशत पष्ठिभागै योजनस्य पष्ठिभागं चैकपष्ठिया छित्वा द्वाभ्यां चूर्णिाभागाभ्यां सूर्येश्वभुःस्परों शीघ्रमागच्छति, एवं खलु ५ तेनोपायेन निष्क्रामन् सूर्य: तदन ताद मण्डलात् तदनन्तरं मण्डलं संक्रामन संक्रामन् अष्टादशाष्टादशपष्टिभागान् योजन स्यै तस्मिन् मण्डले मुहूर्तगतिमभिवर्द्धयन् अभिरर्द्धयन् चतुरशीतिं शतानि योजनानि पुरुषछायं निवर्तयन् निसर्द्धयन सर्ववाह्य मण्डलमुपसंक्रम्य चार चरति । यदा खलु भदन्त ! सूर्यः सर्वव ह्यमण्डलमुपसंक्रम्य चार चरति, तदा खलु एकैकैन मुहूर्तेन कियन्तं क्षेत्रं गच्छति, गौतम ! पश्च पञ्च योजनसहस्राणि त्रीणिच पञ्चोपरयोजनशतानि पञ्चदश च षष्ठिभागान् योजनस्यों केन मुहूर्तेन गच्छति, तदा खलु इहगतस्य मनुष्यस्यैकत्रिंशता योजनसहनैरष्टामिथै त्रिंशता योजनशतैः त्रिंशता च पष्ठिभागै योजनस्य सूर्यः चक्षुः स्पर्श शीघ्रमा गच्छति, एपः खलु प्रथमः पण्मासः एतत् खलु प्रथमस्य पण्मासस्य पर्यवसानम्, अथ सूर्यो द्वितीय पणासययमानः प्रथमे अहोरात्रे वाह्यानन्तरं मंडलमुपसंक्रम्य चारं चरति । यदा खल भदन्त ! सूर्यः व द्यानन्तरं मंडलमुपसंक्रस्य चार चरति तदा खलु एकैकेन मुहर्तन कियन्त क्षेत्रं गच्छति ? गौतम ! पंच पंच योजनसरस्राणि त्रीणि च चतुरुत्तराणि योजनशतानि सप्तपंचाशत् पष्ठिभागार योजनस्यैकैकेन मुदत्तन गच्छति, तदा खलु इह गतस्य मनुष्यस्यैक त्रिंशता योजनसहनै नवमिश्च पोडशोत्तरै योजनशतैरेकोनचत्वारिंशता च पष्ठिभागै योज