Page Text
________________
जम्बूद्वीपाशतिने ५३२ लानि अागुलं च किञ्चिद्विशेषाधिक परिक्षेपेण प्रज्ञप्तः, एक योजनसहस्रम् उद्वेधेन नवन वति योजनसहस्राणि सातिरेकाणि ऊर्ध्वमुचत्वेन, सातिरेकं योजनशतसहस्रं सर्वाग्रेण प्रज्ञतः) जम्बूद्वीपः खलु भदन्त ! द्वीपः किं शाशतः आशाश्वत:? गौतम ! स्यात् शाश्वतः स्यादशाश्वत:, तत्केनार्थेन भदन्त ! एवमुच्यते स्यात् शाश्वतः स्यादशाश्वतः ? गौतम! द्रव्यार्थतया शाश्वत: वर्णपर्यायैः गन्धपर्यायः रसपर्यायैः स्पर्शपर्याय रशाश्वत: तत्तेनार्थेन गौतम ! एवमुच्यते स्यात् शाश्वतः स्यादशाश्वतः। जम्बूद्वीपः खल भदन्त ! द्वीपः कालत कियचिरं भवति ? गौतम ! न कदापि नासीत्, न कदापि नास्ति, न कदापि न भविष्यति, अभूच्च भवति च, भविष्यति च, ध्रुवो नियतः शाश्वतोऽव्ययोऽवस्थितः नित्यो जम्बूद्वीपो द्वीपः प्रज्ञप्त इति । जम्बूद्वीप: खलु:भदन्त ! द्वीपः किं पृथिवी परिणामः अप्परिणामो जीवपरिणामः पुद्गलपरिणाम: ? गौतम ! पृथिवी परिणामोऽपि अप्परिणामोऽपिजीवपरिणामोऽपि । जम्बूद्वीपे खल्लु भदन्त ! द्वीपे सर्वे प्राणाः, सर्वे जीवाः, सर्वभूताः, सर्वे सत्याः, पृथिवीकायिकतया, अकायिकतया, तेजस्कायिकतया, वायुकायिकतया, वनस्पतिकायिकतया उत्पन्नपूर्वाः ? हन्त गौतम ! अस. कृद् अथवाऽनन्तकृत्वः ॥ सू०३३॥ , . टीका-'जंबुद्दीवेणं भंते ! दीवे' जम्बूद्वीपः खलु भदन्त ! द्वीप:-सर्वद्वीपमध्यवर्ती जम्बूद्वीपनामको द्वीपः 'केवइयं आयामविक्खंभेणं' फियदायामविष्कम्भेण-कियत्प्रमाणक दैयविस्तराभ्यां प्रज्ञप्त इत्यग्रिम क्रिययाऽन्वयः 'केवइयं परिक्खेवेणं' कियता परिक्षेपेण कियत्प्रमाणकेन परिधिना इत्यर्थः 'केवइयं उव्वेहेणं' कियता-कियत्प्रमाणकेन उद्वेधेनोण्डत्वेन, 'केवइयं उद्धं उच्चत्तेण' कियता-कियत्प्रमाणकेन ऊर्ध्वम्-उच्चस्त्वेन 'केवइयं सन्नग्गेणं . पन्नत्ते' कियता-कियत्प्रमाणकेन सर्वाग्रेण-सर्वसंख्यया प्रज्ञप्त:-कथितः, यद्यपि आयाम, . 'जंबुद्दीवे णं भंते ! दीवे केवइयं आयामविक्खंभेणं' इत्यादि।.
- टीकार्थ-इस सूत्र द्वारा गौतमस्वामी ने प्रभु से ऐसा पूछा है-'जंबुद्दीवे गं भंते ! दीवे' हे भदन्त ! जंबूद्वीप नाम का यह द्वीप 'केवइयं आयामविक्खंभेणं' आयाम और विष्कम्भ की अपेक्षा कितना है-अर्थातू यह जंबूद्वीप नामका दीप कितना आयामवाला और कितना विष्कम्भवाला है 'केवइयं परिक्खेवेणं' तथा इसकी परिधि का प्रमाण कितना.है ? 'केवइयं उन्हेणं' उद्वेध का प्रमाण इसका कितना? 'केवइयं उद्धं उच्चत्तेणं कितना इसकी ऊंचाई का प्रमाण है ? और 'जंबुद्दीवेणं भंते ! दीवे केवइयं आयामविक्खंभेण' या
-प्रस्तुत सूत्र वारा श्री गौतभरपाभीय अनुश्रीन मा पूछयु छ-'जंबुद्दीवेणं भंते ! 'दीवे 3 Mira! दी५ नमन मादी५ 'केवइयं ओयामविक्खंभेणं' मायाम तथा વિષ્કમ્બની અપેક્ષાએ કેટલું છે અર્થાત આ જમ્બુદ્વીપ નામને દ્વીપ કેટલાં આયામવાળો भने ४५ qिomपाणी छ ? 'केवइयं परिखेणं' तथा सनी परिधिनु प्रभार ४९ १ केवइयं उबेहेणं' देधनु प्रभा] 0 १ 'केवइयं उद्धं उचत्तेणे' या
| SR No. | 009347 |
| Book Title | Jambudwip Pragnaptisutram Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1978 |
| Total Pages | 569 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_jambudwipapragnapti |
| File Size | 46 MB |