Page Text
________________
अग्नीपनि जातानि एक चत्वारिंशच्छतानि चतुःपञ्चाशदधिकानि ४१.५४, उपरितनराशिमुहता. नयनाय पुनरपि त्रिंशत्संख्यया गुण्यते, तदनन्तरं जाते द्वेलक्षे चतुः सप्तविसहस्राणि पश्चशतानि २७४५००, तेषां चतुः पञ्चाशदधिकै चत्वारिंशच्छतै भौगहरण, लब्धाः पट्पष्टिमुंहाः ६६, शेपा अंशा स्तिष्ठन्ति त्रीणिशतानि पनिशदधिकानि ३३६ ततो द्वापष्टि भागानयनाथ तानि पष्टिसंख्यया गुण्यन्ते जातानि विंशतिसहस्राणि अष्टशतानि द्वात्रिंशदधिकानि २०८३२, तेपामनन्तरपूर्वोक्तछेदराशिना ४१.५४ भागो ह्रियते लब्धाः पञ्च द्वापष्टिभागाः, पञ्चावशेषा स्तिष्ठन्ति द्वापष्टिः ततश्चास्याः द्वापष्टया अपवर्तना क्रियते, जात एक: छेदराशेरपि द्वापष्टि संख्यया अपवर्तनायां कृतायां जाता सप्तपष्टिः, तत आगताः पट्पष्टिमुहूर्ताः एकस्य च मुहूर्तस्य पञ्चपरिपूर्णा द्वापष्टिभागा एकस्य च द्वापष्टिभागस्य एकः पष्टिभाग इति । तदेवमुक्तमवधार्यराशि प्रमाणम् । तदनन्तरं शेषविधिमाह-'एवमवहाररासिं इच्छ अमावाससंगुणं कुज्जा । णक्खताणं इत्तो सोहणगविहिं णिसामेह' । एवमवधार्याराशि ४१५४ राशिरूप हो जाती है ऊपर की राशि के ९१५० के मुहूर्त बनाने के लिये उसमें ३० से गुणा करने पर २ लाख ७४ हजार ५०० मुहत होते हैं फिर इनमें ४१५४ भाग देने पर ६६ मुहूर्त आते हैं शेषमें ३६६ वचते हैं तब द्वाषष्टि भागों को लाने के लिये इनमें ६० गुणा करने पर और ३३६ का दूना करके जोडने पर २०८ ३२ संख्या आती है इसमें ४१५४ का भाग देने पर ५ द्वापष्टि भाग आते हैं फिर द्वाषष्टिभाग से इसकी अपवर्तना करने पर एक आता है छेदराशि की भी बाषष्टि संख्या से अपवर्तना करने पर ६७ आते हैं अर्थात् ४१५४ छेद्रराशि में ६२ का भाग करने पर ६७ लब्ध होते हैं शेष स्थान में कुछ नहीं बचता है तब ६६ मुहूर्त और एक मुहूर्त के ५ परिपूर्ण द्वाषष्टि और एक द्वापष्टि भाग का एक षष्टिभाग आजाता है इस तरह से अवधार्य राशि का प्रमाण कहा गया है इसके बाद की शेष विधिका कथन इस प्रकार से है 'एवमવાથી ૪૧૫૪ રાશિરૂપ થઈ જાય છે. ઉપરની રાશિના ૯૧૫૦ ના મુહૂર્ત બનાવવા માટે તેને ૩૦ થી ગુણવાથી ૨ લાખ ૭૪ હજાર ૫૦૦ મુહૂર્ત થાય છે પછી આને ૪૧૫૪ વડે ભાગવાથી ૬૬ મુહૂર્ત આવે છે. શેષમાં ૩૩૬ વધે છે ત્યારે ૬૨ ભાગેને લાવવા માટે આને ૬૦ થી ગુણવાથી અને ૩૩૬ ના બમણું કરીને જોડવાથી ૨૦૮૩૨ સંયા આવે છે આને ૪૫૪ વડે ભાગવાથી ૫ બાસઠ ભાગ આવે છે પછી બાસઠ ભાગથી આની અપવર્તન કરવાથી એક આવે છે. છેદરાશિની પણ ૬૨ સંખ્યાથી અપવર્તના કરવાથી ૬૭ આવે છે અર્થાત ૪૧૫૪ હેદરાશિમાં ૬૨ થી ભાગવાથી ૬૭ લબ્ધ થાય છે શેષ સ્થાનમાં કંઈ વધતું નથી ત્યારે ૬૬ મુહૂર્ત અને એક મુહૂર્તના પાંચ પરિપૂર્ણ બાસઠ ભાગ અને એક ૬૨ ભાગને એકસઠમો ભાગ આવે છે. આ પ્રમાણે અવધાર્ય રાશિનું પ્રમાણ કહેવામાં આવ્યું છે. આની પછીની શેષ વિધિનું કથન આ રીતે છે
| SR No. | 009347 |
| Book Title | Jambudwip Pragnaptisutram Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1978 |
| Total Pages | 569 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_jambudwipapragnapti |
| File Size | 46 MB |