________________
अम्बूलीपप्रमतिसूत्रे ___सम्प्रति एपामेव मेरुपर्वतमवधीकृत्यावायां दर्शयितुमाह-'जंबुद्दीवेणं इत्यादि, 'जंबु द्दीवेणं भने ! दीवे' जम्बूद्वीपे खलु भदन्त ! द्वीपे सर्वद्वीपगध्यजम्बूद्वीपे इत्यर्थः 'मंदरस्स पव्ययस्स' मन्दरस्य-मेरुनामकस्य पर्वतस्य 'केवइयाए अबाहाए' कियत्या-कियत्प्रमाणकया अवाधया 'सधभंतरे णक्खत्तमंडले पन्नत्ते' सर्वाभ्यन्तरम्-सर्वमण्डलापेक्षया अभ्यन्तरवन्ति नक्षत्रमण्डलं शज्ञप्तं कथितमिवि प्रश्नः, भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'चोयाळीसं जोयणसहस्साई' चतुश्चवारिंशद् योजनसहस्राणि 'अट्ठयवी से जोयणसए' अष्टौ च विंशति योजनशतानि विंशत्यधिकानि अष्टौ योजनशतानीत्यर्थः 'अमाहाए सम्पन्भंतरे णक्खत्तमंडले पनत्ते' अवाधया सर्वाभ्यन्तरं नक्षत्रमण्डलं प्रज्ञप्तं कथितम्, चतुश्चखारिंशद् योजनसहस्राणि विंशत्यधिकानि अष्टौ योजनशतानि एतावत्प्रमाणकाबाधया मेरुपर्वतमवधीकृत्य सर्वाभ्यन्त नक्षत्रमण्डलं कथितमिति भावः । अत्रत्योपपत्ति यथा सूर्यमण्डलाधिकारे प्रदर्शिता तयैवात्रापि ज्ञातव्या विस्तरभयानात्र पुनरावय॑ते इति । पूछा है-'जंबुद्दीवेणं ते' ! दीये मंदरस्स पचयस्स केवड्याए अवाहाए सव्वभतरे णखत्तमंडले पण्णत्ते' हे भदन्त ! इस जम्बूद्वीप नाम के द्वीप में स्थित सुमेरु पर्वत से सर्वाभ्यन्तर सर्वमडलों की अपेक्षा अभ्यन्तर मंडल मे स्थित नक्षत्र मंडल कितना दूर है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-'गोयमा ! चोया. लीसं जोयणसहस्साई अट्ठय वीसे जोयणसए अबाहाए सव्वन्भतरे णक्खत्तमंडले पन्नत्ते' हे गौतम ! सुमेरु से चवालीस हजार आठसौ वीस योजन दूर सर्वाभ्यन्तर नक्षत्र मंडल है। इस सम्बन्ध में स्पष्टीकरण सूर्य मण्डलाधिकार में जैसा किया जा चुका है-वैसा ही वह यहां पर भी जानलेना चाहिये हम विस्तार हो जाने के भय से उसे यहां पुनः प्रकट नहीं कर रहे हैं। ___ सर्वबाह्य नक्षत्र मंडल की अवाधा का कथन-इस में गौतमस्वामी ने प्रभु से આની મેરુથી અબાધા કેટલી છે? આનું કથન–આમાં ગૌતમસ્વામીએ પ્રભુને આ જાતને IN यी छ । 'जंबुद्दीवे णं भंते ! दीवे मंदरस्स पब्वयस्स केवइयाए अवाहाए सव्वमंतरे णक्खत्तमंडले पण्णत्ते' 3 Ad! दी५ नाम दीपमा स्थित सुमेरपतिथी સત્યંતર સર્વમંડળની અપેક્ષાએ અત્યંતરમડળમાં સ્થિત નક્ષત્રમંડળ કેટલા દૂર પર स्थित छ ? साना वाममा प्रभु ४३ छ-'गोयमा! चोयालीसं जोयणसहस्साइं अट्ठय वीसे जोयणसए अवाहाए सव्वन्तरे णखत्तमंडले पन्नत्ते' गौतम ! सुमेथी ४४ तर ૮ સે ૨૦ એજન દ્વર સર્વાત્યંતર નક્ષત્રમંડળ છે. આ સંબંધમાં સ્પષ્ટીકરણ સૂર્યમંડળાધિકારમાં જે પ્રમાણે કરવામાં આવ્યું છે, તેવું જ અત્રે પણ સમજી લેવું જોઈએ. વિસ્તારમયથી અત્રે પુનઃ સ્પષ્ટીકરણ કરતા નથી.
સર્વબાહા નક્ષત્રમંડળની અબાધા-કથન माम गोतमस्वामी प्रभुने मेवी शत प्रश्न यो छे ४ 'जंबुद्दीवे णं भंते ! दीवे