Page Text
________________
जम्बूद्वीपमासिक शदेवपष्टिमागा स्थिष्ठन्ति, ये च एकत्यकाष्ठिभागम्य सम्बन्धिन श्वत्वारः सप्तभागा स्तेऽपि च चतुर्दशमिर्गुण्यन्ते जाताः पट्पञ्चाशत्, ते पां सप्तभिर्भागे हते लब्धा अष्टौ एकपष्टि भागाः ते अनन्तरोक्तचतुःपञ्चाशति प्रक्षिप्यते, जाता द्वापष्टिः ६२, तत्रैकपष्टिभाग योजनं लब्धं. तञ्च योजनराशौ प्रक्षिप्यते ए पश्चकप टैमागः शेपः ४९७ योजन, इदं च मण्डलान्तर क्षेत्रम्, योऽपि च विम्बक्षेत्रराशिः त्रयोदश योजन सप्तचत्वारिंशदेकपप्टिभागात्मकः सोऽपि मण्डलराशौ प्रक्षिप्यते, मातं योजनानि ५१० यश्चपूर्वोद्धरित एकः एकपष्टिभागः स सस चत्वारिंशति प्रक्षिप्यते, जातं ४८ एकपष्टिभागः। ____ अथ पञ्चदशसु मण्डलेषु चतुर्दशस्यैवान्तरालस्य संभवात् चतुर्दशभिरेव भाजनं युक्तम् सप्तचत्वारो भागा इति कयं संगच्छते इति चेदनोच्यते-मण्डलान्तरक्षेत्रराशेः ४९७६ ६ योजन बनते हैं। पूर्व राशि में इन्हें मिलाने पर ४९६ योजन होते हैं। बाकी जो ५४ बचे हैं वे ६१भाग के हैं। तथा ६१ भाग में से १ भाग के भाग हैं वे जब १४ से गुणित होते हैं तव ५६ आते हैं अब इन मे७ का भाग देने पर आते हैं वे अनन्नरोक्त ५४ से मिला देने पर ३२ होजाते हैं एक योजन के ६१ भाग किये गये हैं सो ६२ भागों का तो एक योजन बनजाता है इसे योजन रशि में मिला देने पर४९७२ योजन हो जाते हैं। यह मण्डलान्तर क्षेत्र है तथा जो विम्य क्षेत्र राशि १४. योजनबी उनी मण्डदराशि में जोड देना चाहिये इस तरह ५१. योजन आ जाते हैं ! जो एक भाग है उसे ४७ में जोड देने पर हो जाते हैं।
' अथ कोई यहां पर ऐसी आशंका करता है-१५ चन्द्र मण्डलों में अन्तराल १४ ही होता है तो फिर १४ का ही भाग देना चाहिये तय भाग होते हैं ऐसा. आपका कथन कैसे संगत होता है तो इस शंका का परिहार-ऐसा है-मण्डलान्तरक्षेत्र राशि ४९७ को मण्डलान्तर ४ द्वारा विभक्त किये जाने पर १५. छ. पूर्वशशिमा मनाथी ४६१-थाय ७.-शेष २ ५४ २ ११ सागानाછે. તેમજ જે ૬૧ ભાગમાંથી ૧ ભાગના હું ભાગે છે તે જયારે ૧૪ થી ગુણિત થાય છે. ત્યારે પ૯ અવે છે. હવે એમાં ૭ ને ભાગાકાર કરવાથી ન આવે તે અનંતરાત ૫૪ માં જોડવાથી ૬૨ થઈ જાય છે. એક એજનના ૬૧ ભાગ કરવામાં આવે છે. તા ૬૨ ભગને તે એક એજન બને છે. આને જન રાશિમાં જોડવાથી ૪૭ જન સંખ્યા થાય છે. આ મંડલાન્તર ક્ષેત્ર છે, તેમજ જે બિંઅક્ષેત્ર રાશિ ૧૩ એજન જેટલી છે તેને પણ મંડળ રાશિમાં જોડી દેવી જોઈએ. આમ ૫૧૦ પેજન આવી જાય છે. જે એક ભાગ છે તેને ૪૭ માં જોડવાથી ૬૬ થઈ જાય છે.
હવે કાઈ અહીં એવી આશંકા કરે કે ૧૫ ચંદ્રમંડળમાં અંતરાલ ૧૪ જ હોય છે તે પછી ૧૪ ને જ ભાગાકાર કરવા જોઈએ. તેથી ૐ ભાગ થાય છે. એવું આપનું. કથન કેવી રીતે સંગત થાય છે તે આ શંકાનું સમાધાન આ પ્રમાણે છે–મંડલાન્તર
| SR No. | 009347 |
| Book Title | Jambudwip Pragnaptisutram Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1978 |
| Total Pages | 569 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_jambudwipapragnapti |
| File Size | 46 MB |