________________
प्रकाशिका टीका - पञ्चमवक्षस्कारः लू. ८ चमरेन्द्रभवनवासिनां निरूपणम्
- ६७७
रतिकरपर्वतः कियद्दूरमित्याह - यावन्मन्दरे समवसरति पर्युपास्ते इति । अथ बलीन्द्रः ' तेणं काणं' इत्यादि 'ते कालेणं तेणं समएणं बली असुरिंदे असुरराया एवमेत्र' तस्मिन् काले तस्मिन् समये क्लीरसुरेन्द्रोऽसुरराजः एवमेव चमर इव 'णवरं सट्टीसामाणि साहस्सीओ' नवरस् अयं विशेष: । पष्टिः सामानिकसहस्राणि षष्टिसहस्रसंख्याक सामानिका इत्यर्थः 'चउगुणा आयरक्खा' चतुर्गुणा आत्मरक्षकाः, समानिकसंख्यातञ्चतुर्गुणसंख्याका आत्मरक्षका इत्यर्थः । पदं पञ्चाशत् सहस्राधिक द्विलक्षमिति यावत् 'महादुमो पायताणीआहिवई' महा द्रुमः तन्नामकः पदात्यनीकाधिपतिः 'महाओहस्सरा घंटा' महौघस्वरा घण्टा व्याख्यातोऽधिकं प्रतिपाद्यते इति चमरचञ्चास्थाने वलिचञ्चा दाक्षिणात्यो निर्याणमार्गः, उत्तरपश्चिमे रतिकरपर्वतः इति । 'सेसं तं चेव' शेषं यानविधान विस्तारादिकं तदेव एतस्मिन्नेव सूत्रे पर्षदो सेनाका अधिपति-पदात्यनीकाधिपति देव द्रुम नामवाला था घंटा इसकी ओधस्वरा नामकी थी यात विज्ञान इसका ५० हजार योजन का विस्तारवाला था इसकी महेन्द्र ध्वजा ५०० योजन ऊंची थी विमानकारी यह आभियोगिक देव था बाकी का और सब कथन जैसा शक्र के अधिकार में कहा गया है वैसा ही है इसका रतिकर पर्वत दक्षिण पश्चिम दिग्वर्ती होता है कि जहां पर आकर वह वहां से चलता है वहाँ मन्दर पर आकर इसने प्रभुकी पर्युपासना की 'तेगं काले लेणं समएणं' उस कालवें जब कि प्रभुका जन्म हुआ और उस समय में जब कि ४५ दिक्कुमारिकाएं आदर्श प्रदर्शनादिरूप कार्य कर चुकी 'बली असुरिंदे असुरराचा एवमेव वरं सही सामाणीभ साहस्सीओ चउगुणा आयरक्खा महादुमो पायन्ताणी आहिवई महाओहस्सरा घण्टा सेसं तंचेव' असुरेन्द्र असुरराज बली भी चमर की तरह मन्दर पर्वत पर आया और उसने भी प्रभु की पर्युपासना को 'नवरे' पद से यह अन्तर प्रकट किया गया है कि इसके આની પાયદળ ચાલનારી સેનાના અધિપતિ-પદાત્યનીકાધિપતિ-દ્રુમ નામ વાળા હતે એની ઘંટાનું નામ એઘસ્વરા હતું. એનું યાન-વિમાન ૫૦ હજાર ચેાજન જેટલા વિસ્તારવાળુ' હતુ. આની મહેન્દ્રવજા ૫૦૦ ચેાજન જેટલી ઊંચી હતી. આ વિમાનકારી આભિચાગિક દેવ હતે. શેષ મધુ કથન જે પ્રમાણે શક્રના અધિકારમાં કહેવામાં આવ્યું છે, તેવું જ છે. આના રતિકર પર્વત દક્ષિશ દિશ્વતી હાય છે કે જ્યાં આવીને તે ત્યાંથી ચાલે છે. त्यां भन्दर उपर भावीने तेथे अलुनी पर्युपासना ४री. 'तेनं कालेणं तेणं समएणं ते अजे અને તે સમયે, જ્યારે પ્રભુના જન્મ થયા અને જયારે પ૬ કુિમારિકાએ આદ अहर्शनाहि ३५ कार्य साहन पुरी यूही त्यारे 'बली असुरिंदे असुरराया एवमेव णवर सट्टी सामाणीअ साहस्सीओ चउगुणा आयरक्खा महादुमो पायत्तणीहिवई महाओ - हसरा घंटा सेसं तं चेत्र' सुरेन्द्र मसुरडुभाराज जी पशु अभरनी प्रेम न भन्दर પર્વત ઉપર આવ્યા અને તેણે પણ પ્રભુનો પયુ પાસના કરી, વર'' પદ્મથી આ તłાવત