Page Text
________________
प्रकाशिका टीका-चतुर्थवक्षस्कारः सू० ४ गङ्गासिन्धुमहानदीस्वरूपनिरूपणम् ३९. बिसोपानप्रतिरूपकाणाम् अयमेतद्पो वर्णावासः प्रज्ञप्तः, तद्यथा-वज्रमयाः नेमाः, रिष्टमः यानि प्रतिष्ठानानि, वैडूर्यमयाः स्तम्भाः, मुवर्णरुप्यमयानि फलकानि, लोहिताक्षमध्यः सूचयः, वज्रमयाः सन्धयः, नानामणिमयानि आलम्बनानि आलम्बनबाहा इति । तेषां खलु त्रिसोपानप्रतिरूपकाणां पुरतः प्रत्येकर तोरणाः प्रज्ञप्ताः । ते खलु तोरणा नानामणिमयाः नानामणिमयेषु स्तम्भेषु उपनिविष्टसंनिविष्टाः विविधमुनान्तरोपचिताः विविधतारारूपोपचिताः हामृगपभतुरगनरमकरविहगव्यालककिन्नरहरूशरभचमरयुद्धबनलतापालता भक्तिचित्राः स्तम्भोगतवनवेदिका परिगताभिरामाः विद्याधरयमलयुगलयन्प्रयुक्ता इव अर्चिः सहनमालनिकाः रूपकसहबकलिताः भासमानाः याभास्यमानाः चक्षुलोकनश्लेपा: मुखस्पर्शाः सश्रीकरूपाः घण्टावलिचलितमधुरमनोहरस्वगः प्रासादीयाः ४ । तेषां खल तोरणानामुपरि बहन्यष्टाष्टमङ्गलकानि प्रजातानि, तद्यथा-स्वस्तिकं१ श्रीवत्सः२ यावन्प्रतिरूपाणि । तेषां खलु तोरणानामुपरि बहवः कृष्णचामरध्वजाः यावत् शुक्लचामरध्वजाः अच्छाः लक्ष्णाः स्प्यपहाः बचायदण्डाः जलनामलगन्धिकाः मुरम्याः प्रासादीयाः घण्टायुगलानि चामरयुगलानि उत्परस्तका:-पमस्तकाः यावत् शतसहस्रपत्रहस्तकाः सर्वानमयाः अच्छा. यावत् प्रतिरूपाः । तस्य खलु गनाप्रपानकुण्डस्य वामध्यदेशभागे अन सलु महानेको गहाद्वीपो नाम द्वीपः प्रनमः, भष्टयोजनानि आयामविष्कम्भेण सातिरेकाणि पञ्चविंशति योजनानि परिक्षेपेण, द्वौ क्रोशावुन्छ्निो गलन्तान् , सर्वयनमयः अन्छ। लक्ष्णः । स सुलु एकया पनवर वेदिकया एकेन वनमण्टन सर्वतः समन्तात् संपरिक्षित वर्णको भणितव्यः । गहा द्वीपस्य खलु द्वीपस्योपरि बहुसमरमणीयो भूमिभागः प्रज्ञप्तः । तस्य खलु बहुमध्यदेशभागे अत्र बल एक महद गङ्गाया देव्या एकं भवनं प्रज्ञप्तम् , क्रोशमायामेन अर्द्धकोशं विष्कम्भेण देशोनकं च क्रोशमृर्ध्वमुच्चत्वेन अनेक स्तम्मशतमन्निविष्टं यावद् बहुमध्यदेशमागे मणिपीठिकायां शयनीयम् । अथ केनार्थेन यावत् शाश्वतं नामधेय प्रज्ञप्तम् ।।सू. ४॥
टीका-'तस्स णं' इत्यादि । 'तस्स णं' तस्य अनन्तरोक्तस्य खलु 'पउमद्दहस्स' पद्महृदस्य 'पुरथिमिल्लेणं' पौरस्त्येन पूर्वदिग्भवेन 'तोरणेणं' तोरणेन 'गंगा' गङ्गा-गङ्गानाम्नी 'महानई' महानदी-स्वपरिवारभूतचतुर्दशसहस्र नदी सम्पन्नत्वेन स्वतन्त्रतया समुद्रगामित्वेन
गंगा सिन्धु महानदियों के स्वरूप का कथन 'तस्स णं पउमदहस्स पुरथिमिल्लेणं तोरणेणं'
टीकार्थ-(तस्स णं पउमदहस्स पुरथिमिल्लेणं तोरणेणं) उस पद्महूद के पूर्व दिगवर्ती तोरण से (गंगा महाणई पवृढा समाणी पुरत्याभिमुही पंचजोयणसयाई
ગંગા–સિધુ મહાનદીઓના સ્વરૂપનું કથન'तम्स ण पउमदहस्स पुरास्थिम्मिल्लेग तोरणेणं इत्यादि'
टीज-तस्स णं पउमदहस्स पुरथिम्मिल्लेणं तोरणेणं' ते पाहना पूर्व पता ताणुयी 'गंगा महाणई पढा समाणी पुरस्थाभिमुद्दी पञ्चजोयणसयाई पत्रपणं गता गंगा.
| SR No. | 009346 |
| Book Title | Jambudwip Pragnaptisutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 803 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_jambudwipapragnapti |
| File Size | 67 MB |