________________
३९6 ..........-:- -.जम्बूद्वीपमाप्तिसूत्र दिशि भणितव्या यथा गन्धमादनस्य, विमलकाश्चनकूटयोः नवरं देवता:-सुवत्सा वत्समित्रा च, अशिष्टेयु कूटेषु सदृशनामका देवाः, राजधान्यो दक्षिणेनेति । . .. ..
. क्व खलु भदन्त ! महाविदेहे वर्षे देवकुरवो नाम कुरवः प्रज्ञप्ता: ?, गौतम ! मन्दरस्य पर्वतस्य दक्षिणेन निषधस्य वर्षधरपर्वतस्य उत्तरेण विधुलाभस्य वक्षस्कारपर्वतस्य पौरस्त्येन सौमनसबक्षस्कारपर्वतस्य पश्चिमेन अब खलु महाविदेहे वर्षे देवकुरवो नाम कुरवः प्रज्ञताः प्राचीनप्रतीचीनायताः उदीचीनदक्षिणविस्तीर्णाः एकादश योजनसहस्त्राणि अष्ट च द्वाचवारिशानि योजनशतानि द्वौ च एकोनविंशतिभागी योजनस्य विष्कम्भेण यथोत्तरकुरुणां वक्तव्यता यावद् अनुसज्जन्तः पनगन्धाः मृगगन्धाः अमलाः सहाः सेतलिनः शनैश्चारिण इति सू०३०॥
टीका-'कहिणं भंते !' 'इत्यादि-प्रश्नसूत्र स्पष्टार्थकम्, उत्तरसूत्रे 'गोयमा !' हे गौतम ! 'णिसहस्स' निपधल्य-निपधनामकस्य वासहरपन्चयस्स? वर्षधरपरंतरय "उत्तरेणं', उत्तरेण उत्तरदिशि 'मंदरस्स' मन्दरस्य-मन्दरनामकस्य 'पन्चयन्स' पर्वतस्य 'दाहिणपुरस्थिमेणं' दक्षिणपौरस्त्येन-आग्नेयकोणे 'मंगलावई विजयस्म' मङ्गलावतीविजयस्य 'पञ्चस्थिमेणं पश्चिमेन-पश्चिमदिशि 'देवकुराए' देवकुरूणां 'पुरत्यिमेणं' पौरस्त्येन-पूर्वदिशि 'ए-थ' अत्र
सौमनस गजदन्त पर्वन का कंशन . ' 'कहिण भंते ! जंबुदीने दीपे सहाविदेहे वासे-इत्यादि। . ' ... टीकार्थ-इस सत्र द्वारा अव गौतमने प्रभु से ऐसा पूछा है-(कहिणं भंते ! जंबुद्दीवे दीवे महाविदेहे वासे) हे भदन्त ! कहां पर इस जंबूवीप के भीतर महाविदेह क्षेत्र में (सोमणले णाम) लौमनस नामका (वक्वारपव्वए) वक्षस्कार पर्वत (पण्णत्ते) कहा गया है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-(गोयमा !णिसहस्स वॉसहरपवयस्त उत्तरेणं मंदरस्म पव्वयस्स दाहिणपुरस्थिमेण मंगलाचई विजयरंस पच्चत्थिमेणं देवकुराए पुरस्थिमेणं एत्थणं जंबुद्दीवे २ महापिदेहे वासे सोमणसे .णानं बखारपधए पण्णत्ते) हे गौतम!निषध वर्षधर पर्वत की उत्तर दिशा में मंदर की. आग्नेय विदिशा में-आग्नेय कोण में-मंगलावती विजय की . सौमनस tart-1 पतनु ४थन -
1, , । 'कहिणं भंते ! जंबुद्दीवे दीवे महाविदेहे वासे-इत्यादि . . . . . # - स -मा सूत्रप व गौतभस्वामी प्रभुन.वी शत प्रश्न ४.छे । 'कहिण भंते ! जंत्रुहीवे दीवे महाविदेहे वासे' 3 Atal Bया मापूदीपनी म४२ भा; वि क्षेत्रमा सोमणसे णमं सौमनस नाम 'वक्खारपन्चए' १३५२ पत 'पण्णत्ते' वामा मावेस छ ? यन वाम प्रभु 2-'गोयमा ! णिसहस्स वासहरपव्वयस्स उत्तरेणं मदरस्स पव्ययस्त दाहिणपुरथिमेणं मंगलावई विजयस्स पच्चरिथमेणं देवकुराए पुरथिमेणं एत्थण जंबहीवे २ महादिदेहे वासे णामं वक्खारपन्चए पण्णत्ते' ७ गौतम ! 'निष पर પર્વતની ઉત્તર દિશામાં મંદર પર્વતની આનેય વિદિશામાં–ખાય કેણુમાં–મંગલાવતી