________________
प्रकाशिका टीका - चतुर्थवक्षस्कारः सु. २१ यमका राजधान्योर्वर्णनम्
ર૦
वर्णकः- वर्णनपर पदसमूहो 'भाणियन्बो' भणितव्यः - वक्तव्यः, स च पञ्चमस्त्रोक्त जम्बूद्वीपजगतीचनपण्ड विवरण तो बोध्यः, उपकारिकालयनमध्ये चतुर्दिशि 'तिसोवाणपडिख्वगा' त्रिसोपानप्रतिरूपकाणि सुन्दरारोहावरोहत्रिमार्ग 'तोरण चउद्दिसिं' तोरणचतुर्दिशीत्यत्र तोरणेति - लुप्तविभक्तिकं पदम् तेन तोरणानीति पृथक् बोध्यम्, ततश्चतुर्दिशि पूर्वादि दिक् चतुष्टये तोरणानि - वहिर्द्वाराणि चत्वारि, तथा 'भूमिभागा य' भूमिभागा उपकारिकालयनमध्ये 'भाणियव्यत्ति' भणितव्याः, इति, तत्सूत्राणि जीवाभिगमोपाङ्गगतानि क्रमेणैवम् -' से
संडे देणाई दो जोयणाई चक्कवालविक्खंभेणं उपयारियालयणसमए परिक्खेवेणं, तेसि णं उवयारियालयाणं चउद्दिसिं चत्तारि तिसोवाणपडिहवा पण्णत्ता, वण्णओ, तेसि णं तिसोवाणप डिरूचगाणं पुरओ पत्तेयंर तोरणा पण्णत्ता, वण्णओ, ते सिणं उपयारियालयाणं उपि बहु: समरमणिज्जे भूमिभागे पण्णचे जाव मणीहिं वसोभिए इति एतच्छाया व्याख्या च सुगमा ।
'भाणिroat' कहना चाहिए । वह पद समूह पांचवें सूत्र में जंबूदीप जगती एवं वनषंडके वर्णन प्रसंगसे ज्ञात करलेवें । उपकारिकालयन के मध्य में चारों तरफ 'तिसोवाणपडिया' सुंदर आरोह अवरोह युक्त त्रिमार्ग कहे हैं 'तोरण चउहिसिं' चारों द्वारके चारों दिशामें तोरण चार कहे हैं 'भूमिभागाय' उपरिकालयन के बीच में भूमिभाग 'भाणियव्वति' कहना चाहिए तत्संबंधि सूत्रपाठ जीवाभिगम उपांग में कहे हैं वह क्रम से इस प्रकार है 'से णं मणसंडे देसुणाई दो जोयणाई चक्कवाल विक्रमेणं उवरियालपण समए परिक्वेवेणं' लेखिणं उवरियालयणाणं उद्दिसि चन्तारि तिसोवाणपडिबा पण्णत्ता, वण्णओ तेलिणं तिसोवाणपडिवना पुरओ पत्तेयं २ तोरणा पण्णत्ता । वष्णओ 'तेर्सिणं उपयारियालयगाणं उपि बहुसमरमणिज्जे भूमिभागे पणते जाब मणीहि जबसोभिए इति'
अब यमक देवके सूल प्रासादका वर्णन करते हैं- 'तस्स णं' उपर में वर्णित
વ્રુÇન સ'ખ'ધી પદો પાંચમાં સૂત્રમાં જમૂદ્રીપની જગતી અને વનખંડના વ`નના પ્રસ’ગથી सभल देवां उपस्सियननी पथमां यारे मनुये 'तिसोवाणपरुिवगा' उतरवा थरदाने मनुहू मेवा सुंदर भार्ग असा हे 'तोरण चउद्दिसिं' यारे हरवालनी यारे द्विशाभां तार उडेला छे. 'भूमिभागाय' तेभन लूभिलाग 'भाणियव्वो' उद्धिये थे वर्षान संधी सूत्रपाठ वाभिराम नामना उपागम उस छे. ते उभथी या प्रमाणे छे -' से णं वणसंडे देसूणाई दो जोयणाई चक्कवालविक्खभेण उवरियालयणसमए परिक्खेवेणं तेर्सिणं उवरियालयणाणं चउद्दिसिं चत्तारि तिसोवाणपडिरूवगा पण्णत्ता दण्णओ तेसि णं तिसोवाणपरिवगाणं पुरओ पत्ते २ तोरणा पण्णत्ता वण्णओ तेसिणं उदरियालयणाणं उप्पिं वहुसमरमणिज्जे भूमिभागे पण्णत्ते जाव मणिहि उवसोभिए इति' हुवे यभ देवना भूल आसानु वर्षान ४२वामां आवे छे.'तस्स णं' उ५२ वर्णुन श्वामां आवे उपहाराअयनना 'बहुमज्झदेसभाए' म.
ज० २७