________________
-
मुनितोपिणी टीका
प्रस्तावना अस्त्वेव दोपप्रतिविधान तथापि स्वाध्यायजन्य ज्ञानावरणीयकर्मक्षयकर महत्फल त्यतिनामग्यनिवार्यमेव । उक्तञ्च उत्तराध्ययनमूत्रे
"सज्झाएण भते! जीवे फि जणयड १ गोयमा ! सज्झाएण नाणावरणिज्ज कम्म खवेड" इति । एव चावतिनामपि तत्कर्तु युज्यत एवेत्यलम् ।
सामायिकम् (१) ननु 'सामायिकाख्यमययन'-मित्यत्र का सामायिकशब्दार्थः १ समस्य-समभावस्य आय लाभो यस्मिन् तत् समाय तदेव सामायिकम् ,
रही अव्रती जीवों की यात सो प्रतिक्रमण करने से उन्हें जानावरणीय कर्म का क्षयरूप स्वाध्यायजन्य महत्फल होगा ही। उत्तराध्ययन में कहा भी है-"सज्झाएण भते । जीवे किं जणयइ ? गोंयमा। सज्झाएण जीवे नाणावरणिज्ज कम्म खवेइ।" अर्थात्-श्री गौतमस्वामीने पूछा-"प्रभो। स्वाध्याय से जीव को क्या फल मिलता है " भगवान बोले-"गौतम । स्वाध्याय से जीव ज्ञानावरणीय कर्म का क्षय करता है।" अत' प्रतिक्रमण अवती जीवों को भी करना ही चाहिए।
सामायिक (१) प्रश्न-सामायिकाध्ययन आप कहते हैं, सो 'सामायिक' शब्द का अर्थ क्या है?
उत्तर-जिसमे सम-समताभाव का, आय-लाभ हो, उसे
હવે અવ્રતી જીની વાત કહીએ તે તે પ્રતિક્રમણ કરવાથી તેને જ્ઞાન વરણીય કર્મના ક્ષયરૂપ સ્વાધ્યાયજન્ય મહાન ફળ થશેજ ઉત્તરાધ્યયન सूत्रमा ध्यु छ - "सज्झाएण भते ! जीवे कि जणयइ ? गोयमा ! सज्झाएण जीवे नाणावरणिज्ज कम्म खवेइ" अर्थात्-श्री गौतम स्वाभीमे पूछ्यु " प्रो ! સ્વાધ્યાયથી જીવેને શુ ફળ મળે છે? ભગવાને કહ્યું કે ગૌતમ? સ્વાધ્યાયથી જીવ જ્ઞાનાવરણીય કર્મને ક્ષય કરે છે આ કારણથી પ્રતિક્રમણ અવ્રતી જીએ પણ કરવું જ જોઈએ
સામાયિક પ્રશ્ન-સામાયિકાશ્ચયન આપ કહે છે તે સામાયિક શબ્દને અર્થ શું છે? ઉત્તર–જેમા સમ-સમતા ભાવને આય-લાભ હેય તેને સામાયિક કહે છે
