________________
मुनितोषिणी टीम
प्रस्तावना मुकदिवसे एतावदेताबद्रव्य दास्यामी"ति तेनाऽस्माऋणदानदिवसात्पर पञ्चमे मामि सकुसीदसकलद्रव्यशोधन भविष्यतीति, तत्राऽधमर्णस्य नाय भावस्तिष्ठति यदन्तिमसमये पूर्ण सत्येव मया सर्व प्रदेयमिति किन्तु यथाऽवसर शीघ्रमेव ऋणविशोधनाया मया प्रयासः कर्तव्य इति, अतो यदि नियमितसमयात्मागेत्र ऋण विशोध्येत तदाऽधमणस्य महती शोभा सजायते । प्रथमे नियतसमये ऋणविशोधने सापारणी शोभा, द्वितीये मध्यमा, तृतीये किश्चिदूना, चतुर्थे न्यूना, एव पूर्ण पञ्चमे मासि तु सकुसीद सर्वे द्रव्यमवश्यमेव देय येन व्यवहारो न त्रुटयेत। किन्तु पूर्णे ऽप्यवधौ यद्यपणः साकल्येन ऋण न परिशोधयेत् तदाऽवश्य व्यव
किश्तयन्दी कर दी कि- "मैं इतने इतने दिनोमें इतना इतना ऋण
चुका कर इतने दिनोंमे जरिन हो जाऊँगा।" ऐसी दशामें किसी । भले कर्जदार का यह भाव नहीं होता कि जब किस्तरन्दी का
ममय पूरा होगा तयही हम सर चुका देंगे, किन्तु जितना जल्दी हो सकता है पहली वार ही ऋण चुका देना चाहेगा, तो तदनुसार यदि नियमित किश्त के समयसे पहले ही ऋण पूरा चुका दे तो उसकी ससार में शोभा होती है। अगर दूसरी किस्त पर सय रुण चुका दे तो कुछ कम शोभा होती है, एव तीसरी किरतपर चुकावे तो उससे कम, चोथीवारमें उससे भी कम शोभा होती है। आखिर पाचवी वार चुकाना तो उसको बिलकुल लाजिमी है। यदि इस समयभी न चुकावेगा तो साख शोभामें हानि और
હપ્તાની મૂદ્દત બાધી દીધી કે- હુ અમુક દિવસોમાં અમુક-અમુક ચુકાવીને આટલા દિવસમાં મુક્ત થઈ જઈશ” આવી સ્થિતિમાં કોઈ પણ સમજદાર દેણદારની એવી ભાવના થતી નથી કે જ્યારે મૂદત બધીને સમય પૂરો થશે ત્યારેજ હું સર્વ પ્રકારનું કરજ ચૂકવી આપીશ? પરંતુ જેટલું વહેલું કરજ ચૂકાવી શકાય તેટલી ઉતાવળથી કરજ ચૂકવવા બનતુ કરશે તે સંસારમાં તેની શોભા દેખાશે અથવા તે બીજી મુક્ત ઉપર તમામ કરજ ચૂકાવી આપશે તે પ્રથમ કરતા શોભા થેડી ઓછી દેખાશે ત્રીજી મૂદત ઉપર ચૂકવશે તે બીજી કરતા પણ શોભા ઓછી, ચેથી મૂત પર ચૂકવશે તે તેથી પણ ઓછી શેભા દેખાશે છેવટે પાચમી મૂદત પર કરજ ચૂકાવવું તે તે કરજદાર માટે એકદમ અયોગ્ય છે તે પણ જે તે