________________
२१६
आवश्यकसत्रस्य व्रत-पत्याख्यानयोः पालनम् । तृतीया (३) त्रैमासिकी सामायिकप्रतिमा, तत्र अतिचारवर्जनपूर्वकमुभयोः फालयोः सामायिकाऽऽचरणम् । चतुर्थों (४) चातुर्मासिकी पौपधपतिमा, तत्र अष्टमी-चतुर्दशी-पूर्णिमादिपर्वतिथि पूपवासः । पञ्चमी (५) पश्चमासिकी मतिमा, तन स्नान-रात्रिभोजनवर्जन-कच्छे
कमोचन-दिवाब्रह्मचर्यपालन - नक्तन्तत्परिमाणकरणरूपपञ्चविधमर्यादापालनम् । __ पष्ठी (६) 'पाण्मासिकी ब्रह्मपतिमा, तत्र सर्वथा ब्रह्मचर्यपालनम्-अवद्धपरिधान
का पारणापूर्वक व्रतप्रत्याख्यान निर्मल पाला जाता है (२) । तीसरी 'सामायिकप्रतिमा' तीन मास की, इसमें तीन मास तक तीन तीन उपवास का पारणा किया जाता है, दोनों काल अतिचार रहित सामायिक की जाती है (३)। चौथी 'पौषधप्रतिमा' चार मास की, इस में चार मास तक चार चार उपवास का पारणापूर्वक अष्टमी, चतुर्दशी, पूर्णिमा आदि पर्व तिथियों में पौषध किया जाता है (४)। पाचवी 'प्रतिमा' नामकी प्रतिमा पांच मास की, इसमें पांच मास तक पाच पाच उपवास का पारणापूर्वक पाच बोलों की मर्यादा की जाती है। वे पाच बोल इस प्रकार हैं-(१) स्नान न करना, (२) रात्रिभोजन न करना, (३) एक लॉग खुली रखना, (४) दिन में मैथुन का सर्वथा त्याग करना, और (६) रात्रि में उसका परिमाण करना, परन्तु पौषध-अवस्था मे सर्वथा त्याग ही करना (५)। छठी 'ब्रह्मप्रतिमा' छह मास की, इसमे छह महीने तक “સામાયિકપ્રતિમા” ત્રણ માસની એમા ત્રણ માસ સુધી ત્રણ ત્રણ ઉપવાસના પારણુ કરાય છે અને વખત અતિચારરહિત સામાયિક કરાય છે (૩), ચેથી “પોષધ પ્રતિમ” ચાર માસની, એમાં ચાર માસ સુધી ચાર ચાર ઉપ વાસના પારણુ અને આઠમ, ચોદશ, પૂનમ, આદિ પર્વ તિથિમાં પૌષધ કરાય छ (४) पायभी प्रतिभा' नामनी प्रतिभा पाय भासनी, सभा (पाय मास સુધી પાચ પાચ ઉપવાસના પારણાપૂવક નિમ્ન પાચ બોલેની મર્યાદા કરાય છે તે પાચ બેલ આ પ્રકારે છે–(૧) સ્નાન ન કરવું (૨) રાત્રિ ભોજન ન કરવું (૩) એક લાગ ખુલી રાખવી (૪) દિવસે મિથુનને સર્વથા ત્યાગ કરે અને (૫) રાત્રિમાં એને પરિમાણુ કરવુ, પરતુ પોષધ અવસ્થામાં સર્વથા ત્યાગજ કરવા (૨) છઠી “બ્રહ્મપ્રતિમા' છ માસની, એમાં (છ માસ સુધી છ છ ઉપવાસના