________________
२०८
आवश्यकमत्रस्य ल्यद्रव्योपरागमनिता चा लेश्या कापोतलेश्या तरुणपारावतकण्ठतुल्यकृष्ण लोहित (धूपछाया) वर्णद्रव्योपाधिकात्मपरिणामः, येन जीवस्य वचसि कर्तव्ये विचारणाया च सर्वत्र पक्रतैव जायते, कस्मिन्नपि विषये सारल्य न भवति, नास्तिकत्व परदुःखजनकभापणशीलत्व च सजायते तया ।
(४) 'तेउलेसाए' तेनः अग्निज्वाला तत्तुल्यलोहितवर्णद्रव्यात्मिका तादृशद्रव्योपरागजनिता वा लेश्या तेजोलेश्या-शुरुतुण्डवद्रक्तवर्णद्रव्योपाधिकात्म परिणामरिशेपः, यद्वशात् जीवे नम्रत्व पदमादधाति शाठय चापल्य च मुद्रम पसरति, धर्मेऽमिरुचिर्दाढय सर्वजनहितपित्व च जञ्जन्यते तया । तुल्य द्रव्योपरागजनित अर्थात् तरुण कबूतर के कठसदृश कृष्ण और नील वर्णवाले द्रव्यात्मक आत्मपरिणाम स्वरूप है, जिससे आत्मा मन वचन कर्तव्य और विचारमें सर्वथा वक्र भावको धारण करता है, किन्तु किसी विषयमें सरलता नही रखता है, और उसम पुण्य पाप आदिकी नास्तिकता तथा परदुःखजनक भाषा बोलनेका स्वभाव होता है।
(४) तेजोलेश्या- अग्निज्वाला के समान लालवर्णद्रव्यस्वरूप तथा तादृश (वैसे) द्रव्योपरागजनितस्वरूप है, अर्थात् तोते का चोंचके समान लाल वर्णवाले द्रव्य के सदृश आत्मपरिणामरूप है, इससे आत्मा नम्र बनता है, शठता और चपलता रहित होता है, धर्म के अन्दर दृढ, प्राणीमात्र का हितैषी होता है। જનિત અર્થાત તરુણ કબુતરના કઠના જેવા કાળા અને નીલવર્ણવાળા-દ્રવ્યાત્મક આત્મપરિણામરૂપ છે, જેથી આત્મા, મન, વચન, કર્તવ્ય અને વિચારમાં હમેશા વકભાવને ધારણ કરે છે પરંતુ કેઈ વિષયમાં સરળતા નથી રાખતે, અને તેમાં પુણ્ય પાપ વિગેરેની નાતિકતા તથા પરદુ ખજનક ભાષા બેલવાને સ્વભાવ
થાય છે
() તેજસ્થા–અગ્નિની જ્વાળાની પેઠે લાલવાણું દ્રવ્યસ્વરૂપ તથા એજ પરાગજનિત સ્વરૂપ છે, અર્થાત્ પિપટની ચાચની જેમ લાલવણવાળા દ્રવ્યની જેમ આત્મપરિણામરૂપ છે, એથી આત્મા નમ્ર બને છે, લુચ્ચાઈ તથા ચપલતાથી રહિત થાય છે, ધર્મની અદર ૬૮, પ્રાણીમાત્રને હિતેવી થાય છે
