Page Text
________________
मुनितोपणी टीका, प्रतिक्रमणाध्ययनम्-४
१६७ रायिते-करायित हा विपमेय परुषेय शय्या, तदुपरि कथ मया शयितव्यमित्यादि शग्यादोपकथन तस्मिन् सति, 'छिइए' भुते-बिादौ 'जभाइए' जृम्भित जम्मा तस्मिन् ; एतद्द्य चाविधिपूर्वकमेव कृत सदतिचारोत्पादकमित्यवगन्तव्यम् 'आमोसे' आमर्शः-स्पर्शस्तस्मिन्-अप्रमाय॑ दस्तादिना कण्डयनस्वरूपे । 'ससरक्खामोसे' सह रजसा वर्तते सरजस्कः स चासावामर्शश्च सरजस्कामर्शस्तस्मिन् सचित्तरजोयुक्तवस्तुस्पर्श इत्यर्थः । इत्थ जाग्रतोऽतिचारमुक्त्वा सम्पति मुप्तस्य तमाह-'आउलमाउलाए' इति, आकुलाकुला=निद्रा ममादायभिभूतस्य मूलोत्तरगुणसम्बन्धिविवियोपरोधक्रियास्वरूपा, युद्ध-विवाह-राज्यमाप्तिपभृतिसावधक्रियास्वरूपा वा तया। 'सोअणवत्तिआए' स्वमा शयन प्रत्यया हेतुर्यस्याः सा स्वप्नपत्यया' तया स्वमवशात्सजातयेत्यर्थः, विराधनयेत्यर्थाद्गम्यते, स्वप्नवशात्सञ्जातया मूलोत्तरगुणसम्बन्विविविधोपरोपक्रियास्वरूपया, युद्ध-विवाह-राज्यप्राप्तिपमुखसावधक्रियास्वरूपया वा विराधनयेत्यर्थः। इमामेव पविभज्य प्रदर्शयति-' इत्थीविप्परिआसिआए' स्त्रिया स्त्रीभिर्वा सह विपर्याम' स्वप्ने ब्रह्मचर्यस्सलनरूपो व्यत्यासस्तन भवेति, यद्वा विपर्यासे भवा-वैपासिकी स्त्रिया चैपर्यासिकी स्त्रीवैपर्यासिकी तया, 'दिहिविप्परिआसिआए' स्वप्ने अनुरागवशास्त्र्यवलोकन दृष्टिविपर्यासस्तत्र भवा दृष्टिचैपर्यासिकी तया, 'मणविपरिआसिआए' स्वप्ने मनसा जभाई लेने से, विना पूँजे खुजलाने से या सचित्त रजयुक्त वस्त्रादिके स्पर्श से जो अतिचार किया गया हो,-ये सर जाग्रत अतिचार हुए, अब सुप्त अतिचार कहते है-एव स्वप्न-अवस्थासम्बन्धी, मूलोत्तर गुणको दृपित करनेवाली, अथवा युद्ध, विवाह, राज्यप्राप्ति आदि सावध क्रिया अर्थात् स्वममें स्त्री के साथ कुशील सेवन, अनुराग पूर्वक स्त्री का अवलोकन, मनके विकार, तथा ખાવાથી, પૂજ્યા વિના જેલવાથી અથવા સચિત્ત રજયુક્ત વસ્ત્રાદિકના સ્પર્શથી જે અતિચાર થયા હોય એ બધા જાગ્રત અતિચાર થયા, હવે સુપ્ત અતિચાર કહે છે – એવા સ્વપન અવસ્થા રાબ ધી, મૂત્તર ગુણને દૂષિત કરવાવાળી અથવા યુદ્ધ, વિવાહ, રાજ્યપ્રાપ્તિ વિગેરે સાવદ્ય ક્રિયા અર્થાત્ સ્વપ્નમાં સ્ત્રીની
१-प्रत्ययोऽधीनशपथज्ञानविश्वासहेतृषु ॥ इत्यमरः ॥
| SR No. | 009344 |
| Book Title | Aavashyak Sutram |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1958 |
| Total Pages | 575 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_aavashyak |
| File Size | 15 MB |