________________
१६
गजप्रश्नीयसूत्रे
राजा का जेष्ठ भाइ के जैसां एवं अधिक उमरवाला (चित्रों णाम सारही होत्या) चित्र नाम का सारथी था. ( अड्डे जात्र बहुजणस्स अपरिभूए सामदंड-भेय - उवपयाण अत्यसत्य ईहा मइविसारए) यह चित्र सारथी आयसमृद्ध था. यात बहुजनों द्वारा भी अपरिभूत था. वहां यावत् शब्द से 'दिदी वित्थिष्ण चिडल - सयणासण जाण-इणे, बहुधण-वहुजा यरूच - रयए, आओगसंपओगसंपत्ते, विच्छड्डियविउ लभत्तपाणे, बहुदासीदासगोमहिसगवेलयप्पभूए' इसपाठ का संग्रह हुआ है इसका अर्थ इस प्रकार से हैयह चित्र सारथि दीप्स- तेजस्वी था, इसके बडे २ अनेक मकान थे, चढेर अनेक तल्प (शय्या) थे, बढेर अनेक पीठकादिक आसन थे शकटमभृति ( गाड़ी वगैरह.) यान थे, अभ्वादिकों से यह सदा आकीर्ण : - युक्त बना हुआ था, त्रिपुल धन ' का गणिम आदि द्रव्य का, यह स्वामी था. इसके पास त्रिशुल स्वर्ण था, तथा रजत-चांदी थी. आयोगप्रयोग से यह संप्रयुक्त था, द्विगुणादिलाभ के लिये रुपया आदि को कर्ज लेने वालों के लिये देना इसका नाम आयोग हैं, और इसका उपाय चिन्तन करना सो प्रयोग है. अथवा अपने द्रव्य को दूमा आदि करने की लिप्सा से अधमर्ण - कर्ज लेने वालों को उसे देना - इसका नाम आयोगप्रयोग संप्रयुक्त है. यह चित्र सारथि इस अधिक बच्चों
९
·
· भोटालाई नेवा उभरभां तेना पुरती वधारे (चित्ते णामं सारही होत्या) चित्र नाभे
उत्ते,
• सारथि हतो. (अडे जात्र बहुजणस्स अपरिभूए साम-दंड-भेय उवत्पयाण अथ सत्य ईहा मह विसारए) मे थित्र सारथि माढ्य समृद्ध हुतो. यावत् अने सोडोथी अपरिभूत इतो, गड्डी यावत् शब्थी "दित्त' वित्थिष्ण विउलसयणासण 'जाण - वाहणा - इण्णे. बहुधण-बहु जाय-रूव - रयय, आओगसंपओगसंप विच्छडिविल पाणे, बाहुदासीदास गोमहिसग वेलयप्पभूए' આ પાઠનું ગ્રહણ થયું' છે આના અર્થ આ પ્રમાણે છે કે તે ચિત્ર સારથિ ટ્વીસ તેજરવી હતા, ઘણાં મેાટા મોટા તેને મકાના હતાં. માટી માટી અનેક શય્યાએ (ત૫) હતી. પીઠક વગેરે માટા માટા ઘણા આસના હતાં. શકટ-ગાડી વગેરે ઘણાં વાહને इतां. डुय-घोडाओ!-वगेरेथी ते सहा परिवेष्टित रहेतेो हतो, विद्युत घननो-गलिम વગેરે દ્રવ્યના એ સ્વામી હતા. તેની પાસે પુષ્કળ સ્વણુ હતુ, અને ચાંદી પણ હતી. આયેાગ પ્રયોગથી એ સપ્રયુકત હતા, ખમણા લાભની અપેક્ષાએ જે રૂપિયા વગેરે સિક્કાએ ખીન્તને વ્યાજે આપવામાં આવે તેને આયાગ કહે છે અને એના માટે જે યુક્તિ પ્રયુક્તિઓનુ ચિંતન કરવામાં આવે છે તેને પ્રયાગ કહે છે. અથવા તા પેાતાના ધનને બમણું વગેરે કરવાની ઇચ્છાથી અધમણુક લેનારને આપવુ તેનું નામ આયોગ પ્રયાગ સંપ્રયુકત છે. એ ચિત્ર સારથિ અધિક દ્રયૈાપાનરૂપ ક્રિયામાં