________________
सुबोधिनी टोका. सू. ५५ सूर्याभविमानवर्ण नम्
... ३४१ अवयवाः ज्योतीरसमयानि--ज्योतीरसाभिधानरत्नमयानि, सूचयः-फलकद्वय सम्बन्धरक्षादक्षाः पादुकास्थानीया: लोहिताक्षमव्यः-लोहितरत्नमय्यः, सन्धयःफलकानां सन्धानानि वज्रमया:-बजरत्नमया:-वत्ररत्नपूरिताः, ससुदगकाःसम्पुटानि नानामणिमया:-अनेकमणिमयाः, अगला:-वज्रमव्या-बज्ररत्नमय्यः, एवमर्गलापाशकाः-अर्गलानियमनावयवाः येषु अर्गला प्रवेश्यन्ते, तेऽपि वञ्चरत्नमयाः आवर्तनपीठिका-इन्द्रकीलकाश्रयाः रजतमय्याः-रूप्यमय्यः । पुनः को शानि द्वाराणी ? त्याह-अङ्कोत्तरपार्श्वकानि-अङ्काभिधानरत्नमयोत्तरपार्श्वयुक्तानि, पुनःनिरन्तरिकघनरूपाटानि लध्वन्तररहितनिविड कपाटयुक्तानि। तेषां द्वाराणां प्रत्येकमुभयोः पाश्चयोः भित्तिवेव-कुडयेष्वेव नान्यत्र भित्तिगुलिकाः-पीठिका स्थानीयाः चतुष्कोणवेदिकारूपाः, तिस्रः-निराकृत्ताः षट्पञ्चाशत् अष्टपष्टयधिकैकशतसंख्या भवन्ति । तोवत्यः-तावत्प्रमाणाः पूर्वोक्तप्रमाणा एव. रस नामक रत्न-से निर्मित हैं. मूचियां फलकद्वय के सम्बन्ध की रक्षा करनेवाली-कीलिकाएँ, जो कि पादुका के स्थानीय होती हैं लोहिताक्षरत्नमयहैं फल को-पटियों के सन्धियां-सन्धानवजाय हैं अर्थात् वज्ररत्न से पूरित है, समुद्गल-सम्पुट अनेक मणिमय है-अर्गलाएँ-खलाएं वज्ररत्नमय हैं, अर्गलापाशक-जिनमें अर्गलाएँ प्रवेश कराई जाती है ऐसे स्थान भी वनरत्नमयदें. आवर्तनपीठिकाए-द्वारभागविशेषइन्द्रकीलक के आश्रय-रूप्यमय हैं. द्वारों का वर्णन-द्वारों के जो उत्तरपार्श्वभाग है वे अंकनामक रत्न के बने हुए है. तथा इन द्वारोंमें जो कपाटयुगल लगे हुए हैं उनमें थोडा सा भी अन्तर : नहीं है-बिलकुल सटे हुए लगे है. इन द्वारों की आस पास की ओर की भित्तियों में ही पीठिकास्थानीय-चतुष्कोण वेदिकारूप भित्तिगु . તીરસ નામક રનના બનેલા છે. સૂચીઓ કે જે બંને ફલકના સાંધાને ટકાવી રાખે છે તે કલિકાઓ કે જે પાદુકા-સ્થાનીય હોય છે-લેહિતાક્ષ રનમય છે. ફલકની સંધિઓ-સાંધાઓ-વજય છે–એટલે કે વજરત્નથી પૂરિત છે, સમુગલસંપુટ-ઘણા મણિઓનાં બનેલા છે. અર્ગલાઓ (આંગળીઓ) વજીરનમય છે. અર્ગલાપાશક–જેમાં આંગળીઓ પ્રવેશે છે–પણ વજીરનમય છે આવર્તન પીઠિકાઓ-ઈ-કલના આશ્રય -રૂમય છે. બારણુઓનું વર્ણન – દરવાજાઓના જે ઉત્તર પાર્થભાગે છે તે અંકનામક રત્નના બનેલા છે. તેમજ આ દરવાજાઓમાં જે બંને બારણાઓ છે, તેમાં જરા પણ અંતર નથી એટલે કે બંને બારણાઓનાં સંધિભાગની વચ્ચે જરાપણ ખાલી જગ્યા રહેતી નથી. આ બારણાઓના આસપાસની દીવાલેમાં જે પીઠિકા સ્થાનીય ?