________________
३३०
-
হারমস্বীয় ? टीका--तत् पूर्वोक्त विमानम्, खलु एकेन प्राकारेण सर्वतः-सर्वदिक्षु समन्तात्-सकलविदिक्षु परिक्षिप्त-परिवेष्टितम् । स प्राकारः ऊर्ध्वम् उपरिउपरितनभागे उच्चत्वेन-उच्छयेण त्रीणि योजनशतानि-त्रिंशद्योजनप्रमाणोचोपरितनभाग इति समुदितार्थः, मूले-विष्कम्भेण विस्तारेण एक योजनशतम्-एकशतयोजनप्रमाणविस्तारयुक्तमूलभागकः, मध्ये पञ्चाशद् योजनानि विष्कम्भेण--पञ्चाशयोजनममाणविस्तारयुक्तमध्यभागकः, उपरि पञ्चविशतियोजनानि विष्कम्भेण पञ्चविंशतियोजनप्रमाणविस्तारयुक्तोपरितनभागकः। अद्धजोयण विक्ख भेण, देमणं जोयणं उड उच्चत्तेण सम्वरयणामया अच्छा जाव पडिरूग) ये कपिशीर्षक प्रत्येक एक योजनप्रमाण दीर्घता से युक्त हैं, इनका विस्तार आधे योजन का है. इनका ऊपरी भाग कुछ भागन्यून एक योजन प्रमाण है. ये सव सर्वात्माना रत्नमय हैं. अच्छ-निर्मल हैं यावत् प्रतिरूप है।
टीकार्थ--इस मूत्र द्वारा मूत्रकारने सूर्याभविमान के विषय में कथन किया है इसमें उन्होंने यह कहा है कि यह मूर्याभविमान चारों दिशाओं एवं विदिशाओ में एक प्राकार से-कोट से परिवेष्टित - घिरा हुआ है इस प्राकार का ऊपरी भाग तीनसौ ३०० योजन प्रमोण ऊंचा हैं मूलभाग एक सौ योजन प्रमाण विस्तार वाला है. और इसका मध्यभाग ५० पचास योजन प्रमाण विस्तारवाला है। तथा इसके उपरी (तेण कविसीसगा एगं जोयणंआयामेण, अद्धजोयणं विक्खंभेणं, देसूर्ण जोयण उडू उच्चत्तेणं सव्वरयणामया अच्छा जाव पडिरूवा) मा ४३३ ४३४ કપિશીર્ષક (કોંગો) એક જન પ્રમાણ જન ઊંચે છે. તેમને ઉપરિભાગ–એક
જનમાં લગીર ઓછા પ્રમાણ વાળો છે. આ સૌ સર્વાત્મના રત્નમય છે. અ૭ छ.-नि छयावतू प्रति३५ छ.
ટી–આ સૂત્રવડે સૂત્રકારે સુર્યાવિમાનની બાબતમાં સ્પષ્ટીકરણ કર્યું એમાં તેમણે એમ કહ્યું છે કે આ સૂર્યાભવિમાન ચેમેર–ચારે દિશાઓ તેમજ વિદિશાઓમાં એક પ્રાકાર-કેટથી પરિષ્ટિત-ઘેરાયેલું–છે, આ પ્રાકાર-કેટ ને ઉપરિભાગ ૩૦૦ ત્રણસો યોજન જેટલા ઊંચા છે. મૂળ ભાગ એક સે જન પ્રમાણ વિસ્તારવાળે છે અને તેને મધ્યભાગ ૫૦ પચાસ એજન પ્રમાણુ વિસ્તાર વાળે છે. તેમજ તેને ઉપરના ભાગનો વિસ્તાર ૨૫ જનને છે આ રીતે આ પ્રકાર મૂળ ભાગમાં અને મધ્યભાગમાં ઉપસ્વિન ભાગના વિસ્તારની દૃષ્ટિએ અધિ