________________
प्रबोधिनी डीका पए २१ ० १० पुद्गलचयननिरूपणम्
८०१
वियसरीरं तस्स आहारगसरीरं णत्थि, जस्स वि आहारगसरीरं तस्स वि व्वियसरीरं स्थि, तेयगकम्माई जहा ओरालिएण समं तहेव आहारगसरीरेण दि समं तेया कमगाई चारेयव्वाणि, जस्स णं भंते ! तेयगसरीरं तर कम्मगसरीरं जस्स कम्मगलरीरं तहत तेयगसरीरं ? गोयमा ! जस्त तेयगसरीरं तस्स कम्मगसरीरं नियमा अत्थि, जस्स त्रि कम्मगसरीरं तस्स वि तेयगसरीरं पियसा अस्थि ॥ सू० १०॥
"
छाया - औदारिकशरीरस्य खल भदन्त ! कतिदिग्भ्यः पुद्गलाश्रीयन्ते ? गौतम निय घातेन पदिग्भ्यः व्याघातं प्रतीत्य स्वात् त्रिदिभ्यः स्याच्चतुर्दिग्भ्यः स्यात् पश्ञ्चदिग्भ्यः वैक्रियशरीरस्य खलु भदन्त ? कतिदिग्भ्यः पुद्गलाश्रीयन्ते ? गौतम ! नियमाद पदिग्भ्यः, एवम् आहारवशरीरस्यापि, तेजसकार्मणानां यथा औदारिकशरीरस्य, औदारिकशरीरस्य खल पुदगलचयन वक्तव्यता
शब्दार्थ - (ओरालिय सरीरस्स णं भंते । काइदिसिं पोग्गला चिज्जंति ?) हे भगवन् ! औदारिकशरीर के पुल कितनी दिशाओं से वध को प्राप्त होते हैं ? (गोयमा ! निव्वाणं छद्दिसिं) हे गौतम! व्याघात न हो तो छहों दिशाओं से (वाघायं पडुच्च सियतिदिसि, सिय चउद्दिसिं) व्याघात हो तो कदाचित् तीन दिशाओं से, कदाचित् चार दिशाओं से (सिग पंचदिसिं) कदाचित् पांच दिशाओं से
3
(वेउच्चियसरीरस्तु णं भले ! कडदिसिं पोग्गला चिज्जति ? ) हे भगवन् ! वैकशरीर के पुल नी दिशाओं से चयको प्राप्त होते हैं ? (गोयमा ! free छद्दिसिं) हे गौतम! नियम से छहों दिशाओं से ( एवं आहारगसरीरस्स चि) इसी प्रकार आहार शरीर के भी (तेयाक म्हगाणं जहा ओरालिय सरीरस्स)
પુદ્ગલચયન વક્તવ્યતા
शहाथ'- (ओरालिय सरीरस्स णं भंते । कइदिसि पोभ्गला चिज्जति) हे भगवन् । गोहारिए शरीरना चुइगम डेटली दिशाओोधी ययने प्राप्त थाय छे ? (गोयमा । निव्वाघ एणं छद्दिसि') हे गौतम! व्याघात न होय तो छो दिशामाथी ( वाघायं पडुच्च सिय तिदिसिं, सिय चउद्दिमिं) व्याघात होय तो अहान्थित् त्रण द्विशाखोथी, महायित यार द्विशामेथी (सिय पंचदिसिं ) ४हान्थित् पांथ हिशासाथी
(वैउव्वियसरीरस्स णं संते ! कइदिसि पोग्गला चिज्जति १) हे भगवन् वैडियशरीरना युद्धजस डेटली दिशा गोथी ययने आप्त धाय छे ? (गोयमा ! णियमा छद्दिसिं ) डे गौतम ! नियमथी छो द्विशाखोथी ( एवं आहारगसरीरस्स वि) येन अठारे आहार४शरीरना पशु (तेयाकम्मगाणं जहा ओरालियसरीरस्स) तैनस भने अर्भषु शरीरना नेपा मोहारिपुना
प्र० १०१