________________
प्रबोधिनी टीका पद ५ सू.१६ सामान्यस्कन्धपर्यायनिरूपणम्
हे भदन्त ! तत् केनार्थेन तावद् एवम् उक्तरीत्या उच्यते यद्-अजघन्यानुत्कृष्ट प्रदेशिकानां स्कन्धानामनन्ताः पर्यदाः प्रज्ञप्ताः ? इति भगवान आह'गोयमा ! हे गौतम ! 'अजहरणमणुको सपएसिए खंधे' अजघन्यानुत्कृष्टम देशिकः स्कन्धः, 'अजहण्णमणुकोसपएसियस्स सेक्स्स दव्यट्टयाए तुल्ले' अजन्यानुत्कृष्टप्रदेशिकस्य कस्य द्रव्यार्थतया तुल्यो भवति, तथा च प्रत्येकञ्च द्रव्यमनन्तपर्यायमितिन्यायेन अजवन्याप्टप्रदेशिक स्कन्धस्यापि द्रयत्वेन अनन्तपर्याय संपत्रात्, 'पएसहयाए छट्टाणवडिए' प्रदेशार्थतया - प्रदेशापेक्षया पद्स्थानपतितो भवति, 'ओगाहणल्याए चउद्वाणवडिए' अवनाहनार्थतया - अवगाहनापेक्षया चतु:स्थानपतितो भवति, 'ठिईए चउडाणचडिए' स्थित्या चतुःस्थानपतितो भवति, 'वाइ अनुफासपज्जवेदिय उट्टाणवडिए वर्णादिभिः, अष्टस्पर्शप पट्स्थानपतितो भवति, गौतमः पृच्छति - 'जहण्णोयाहणगाणं अंते ! पोग्गलाणं पुच्छा' हे सदन्त ! जघन्यावगाहनकानाम् एकप्रदेशावगाहनवताम् पुद्गलानां कियन्तः पर्यवः प्रताः ? इति पृच्छा, भगवान् आह - 'गोयमा !' हे गौतम ! 'अणंता पज्जवा पण्णत्ता' जघन्यावगाहनकार्ना पुद्गलानामनन्ताः पर्यवाः प्रज्ञप्ताः, अनुत्कृष्य (मध्यम) प्रदेशी स्कंधों के अनन्त पर्याय है ?
भगवान हे गौतम! एक मध्यप्रदेशी स्कंध दूसरे मध्यमप्रदेशी स्कंध से द्रव्य की अपेक्षा तुल्य होता है, प्रदेशों की अपेक्षा पद्स्थान पति होता है अवगाहना की अपेक्षा चौस्थानपतित होता है, स्थिति की अपेक्षा भी थानपतित होता है और वर्ण आदि तथा आठ स्पर्शो की अपेक्षा पस्थानपतित होता है ।
गौतम - हे भगवन् ! जघन्य अवगाहना वाले पुलों के कितने पर्याय हैं ?
भगवान हे गौतम! जघन्य अवगाहना वाले पुलों के अनन्त अनुत्कृष्ट (मध्यम) प्रदेशी अन्योना मनन्त पर्याय है ?
શ્રી ભગવાન ગૌતમ! મધ્યમ પ્રદેશ સ્કન્ધમા મધ્યમ પ્રદેશી સન્ધી દ્રવ્યની અપેક્ષાએ તુલ્ય થાય છે. પ્રદેશની અપેક્ષાએ વત્થાન પતિત થાય છે. વાહનની અપેક્ષાએ ચતુઃસ્થાન પ્રતિત થાય છે સ્થિતિની અપેક્ષાએ પણ અનુસ્થાન પર્તિત થાય છે અને વર્લ્ડ ર્દિ તથા આ સ્પોની अपेक्षापान पति घाय है.
९२१
શ્રી ગામી ભગવન્ ! જાન્ય અવગાહના વાળા પુદ્ગલાના કેટલા पर्याय है ?
श्री भगवान्डे गौतम ! वन्य अवमाना पाणी सुहाना अन