Page Text
________________
प्रमेयबोधिमी टीका पद ५५.०१४ द्विप्रदेशिकपुद्गलपर्यायनिरूपणम् ८४७ शादिषु पुद्गलस्कन्धेषु मध्यमावगाहनामधिकृत्य प्रदेशपरिवृद्धया वृद्धि निश्च तावद् वक्तव्या यावद् दशप्रदेशके पुद्गलस्कन्धे सप्त प्रदेशपरिवृद्धिर्भवति, इत्यभिप्रायेणाह-‘एवं जाव दस पएसिए णेयव्वं, णवरं अजहण्णमणुकोसोगाहणए पएसपरिवुडि कायया जाव दसपएसियस्स सत्त पएसा परिवुद्विज्जति' एवम्पूर्वोक्तरीत्येव, यावत्-पञ्च पट् सप्ताष्ट नवप्रदेशिकः पुद्गल स्कन्धो ज्ञातव्यः, किन्तु नवरम्-पूर्वापेक्षया विशेषस्तु अजघन्यानुत्कृष्टावगाहनके पुद्गलस्कन्धे प्रदेशपरिवृद्धिः कर्त्तव्या यावद्-पञ्च पट् सप्ताष्ट नवदशप्रदेशिकस्य पुद्गल स्कन्धस्य द्वित्रि चतुःपञ्च पट् सप्तप्रदेशाः परिवृद्धिष्यन्ते, तत्र दशप्रदेशिकस्कंधे तदभि. लापो यथा-अजघन्यानुत्कृष्टावगाहनको दशप्रदेशिक पुग़लस्कन्धः अजघन्यानुत्कृप्टावगाहनकस्य दशप्रदेशिकस्य पुद्गलस्कन्धस्य अवगाहनापेक्षया स्या
इसी प्रकार पंचप्रदेशी आदि पुद्गल स्कंधों में मध्यम अवगाहना को लेकर एक एक प्रदेश की वृद्धि करते हुए वृद्धि-हानि कहनी चाहिए, यावत् दशप्रदेशी स्कंध में प्रदेशों की वृद्धि होती है। इसी अभिप्राय से कहा है-इसी प्रकार पंचप्रदेशी, षट्प्रदेश्री, सप्त प्रदेशी, अष्टप्रदेशी और नवप्रदेशी पुद्गल स्कंध को भी समझ लेना चाहिए, विशेषता यह है कि मध्यम अवगाहना वाले स्कंध, में एक एक प्रदेश की वृद्धि करलेनी चाहिए, तदनुसार पांचप्रदेशी स्कंध में दो, षट्स्थानप्रदेशी स्कंध में तीन, सप्तप्रदेशी स्कंध में चार, अष्टप्रदेशी स्कंध में पांच, नवप्रदेशी स्कंध में छह और दसप्रदेशी स्कंध में सात प्रदेशों की हानि वृद्धि होती है । इस प्रकार दशप्रदेशी स्कंध के विषय में कहा जाएगा-एक मध्यम अवगाहना वाले दशप्रदेशी स्कंध से अव- એજ રીતે પાંચ પ્રદેશી આદિ પુદગલ સ્કોમા મધ્યમ અવગાહના ને લઈને એક એક પ્રદેશની વૃદ્ધિ કરતા જઈને–વૃદ્ધિ હાની કહેવી જોઈએ, યાવત દશ પ્રદેશી સ્કધમાં સાત પ્રદેશોની વૃદ્ધિ થાય છે. એ અભિપ્રાયથી કહ્યું છે એજ રીતે પંચ પ્રદેશ, ષટ પ્રદેશ, સપ્ત પ્રદેશ, અષ્ટ પ્રદેશી, અને નવ પ્રદેશી પુદ્ગલ સ્કલ્પને પણ સમજી લેવું જોઈએ, વિશેષતા એ છે કે મધ્યમ અવગાહનાવાળા સ્કન્ડમાં એક એક પ્રદેશની વૃદ્ધિ કરી લેવી જોઈએ, તદનુસાર પાંચ પ્રદેશી સ્કલ્પમાં બે, વિદેશી સ્કન્દમાં ત્રણ સપ્ત પ્રદેશી સ્કધમાં ચાર, અષ્ટ પ્રદેશી સ્કન્ધમાં પાંચ, નવ પ્રદેશી સ્કધમાં છે અને દશ પ્રદેશી સ્કન્દમાં સાત પ્રદેશની હાનિ વૃદ્ધિ થાય છે, તેમ સમજવું જોઈએ. એ પ્રકારે દશ પ્રદેશી કલ્પના વિષયમાં એમ કહેવાશે કે એક મધ્યમ અવગાહનાવાળા દળ દેશી સ્કન્ધ બીજા મધ્યમ અવગાહનાવાળા દશ પ્રદેશી સ્કન્ધથી અવગાહનાની
| SR No. | 009339 |
| Book Title | Pragnapanasutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1975 |
| Total Pages | 1196 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pragyapana |
| File Size | 80 MB |