Page Text
________________
प्रमेययोधिनी टीका पद ५ सू.१३ परमाणुपुद्गलपर्यायनिरूपणम् प्रज्ञप्ताः ? इति भगवान् आह-गोयमा ! हे गौतम ! 'एगसमयठिइए पोग्गले एकसमयस्थितिकः पुदगल: 'एगसमयठिइयस्त पोग्गलस्स दव्ययाए तुल्ले एकसमयस्थितिकस्य पुद्गलस्य द्रव्यार्थतया तुल्यो भवति, 'पएसट्टयाए छहाणवडिए' प्रदेशार्थतया पट्स्थानपतितो भवति, 'ओगाहणट्टयाए चउठाणवडिए' अवगाहनार्थतया चतु:स्थानपतितो भवति, 'ठिईए तुल्ले' स्थित्या तुल्यो भवति, 'वण्णाइ अट्टफासेहिं छहाणवडिए' वर्णादिभिः अष्टस्पर्श श्च पट्स्थानपतितो भवति, ‘एवं जाव दससमयठिईए' एवम्-उक्तरीत्या, यावद्-द्वित्रि चतुःपञ्च पट्सप्ताष्ट नवदशसमयस्थितिकः पुद्गलो वक्तव्यः, 'संखेजसमयठिइयाणं एवं चेव' संख्येयसमयस्थितिकानां पुद्गलानाम् एवञ्चैव-एकसमयस्थितिकपुद्गलवदेव वक्तव्यम्, किन्तु-'णवरं ठिईए दुद्वाणवडिए' नवरम्पूर्वापेक्षया विशेषस्तु स्थित्या-अवस्थानापेक्षया द्विस्थानपतितो भवति, तथा च संख्येयभाग हीनो वा, संख्येयगुणहीनो वा, इत्येवं द्वि स्थानपतितत्वं बोध्यम्
भगवान्-हे गौतम ! एक समय की स्थिति वाला एक पुद्गल दूसरे एक समय की स्थिति वाले पुद्गल से द्रव्य की दृष्टि से तुल्य होता है, प्रदेशों की अपेक्षा षट्स्थानपतित होता है, अवगाहना से चतुःस्थानपतित और स्थिति की अपेक्षा से तुल्य होता है । वर्ण आदि से तथा आठों स्पों की अपेक्षा से पट्स्थानपतित होता है। ____ इसी प्रकार दो, तीन, चार, पांच, छह, सात, आठ, नौ और दस समय की स्थिति वाले पुद्गल के विषय में भी समझना चहिए। संख्यात समय की स्थिति वाले पुद्गलों की वक्तव्यता भी इसी प्रकार की कहनी चाहिए। विशेषता यह है कि स्थिति की अपेक्षा वे द्विस्थानपतित होते है, अर्थात् संख्यातभाग हीन अथवा संख्यातगुण
શ્રી ભગવાન-હે ગૌતમ ! એક સમયની સ્થિતિવાળું એક પુલ બીજા એક સમયની સ્થિતિવાળા પુદ્ગલથી દ્રવ્યની દષ્ટિએ તુલ્ય હોય છે, પ્રદેશોની અપેક્ષાએ ષટસ્થાન પતિત થાય છે. અવગાહનાથી ચતુઃસ્થાન પતિત અને સ્થિતિની અપેક્ષાએ તુલ્ય હોય છે. વર્ણ આદિથી તથા આઠે સ્પર્શની અપેક્ષાએ ષટસ્થાન પતિત હોય છે.
मे मारे मे, त्र, यार, पाय, ७, सात, मा, नप मने ६० સ્થિતિવાળા પુદ્ગલેના વિષયમાં પણ સમજવું જોઈએ. સખ્યાત સમયની સ્થિતિવાળા પુદ્ગલની વક્તવ્યતા પણ આવી જ જાતની કહેવી જોઈએ. વિશેષતા એ છે કે સ્થિતિની અપેક્ષાએ તેઓ દ્રિસ્થાન પતિત થાય છે, અર્થાત સંખ્યાત ભાગહીન અથવા સંખ્યાત ગુણહીન થાય છે અને જે અધિક હોય
| SR No. | 009339 |
| Book Title | Pragnapanasutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1975 |
| Total Pages | 1196 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pragyapana |
| File Size | 80 MB |