Page Text
________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद ३ सू ३५ झेत्रानुसारेण पृथिविकायिकाद्यल्पवहुत्वम् ३५१ भवन्ति त्रांगुक्तयुक्तरुपपादितत्वात् तेभ्योऽपि-'तेलोक्के असंखेज्जगुणा' त्रैलोक्ये लोकत्रयवर्तिनोऽपर्याप्तकवायुकायिकाः असंख्येयगुणा' भवन्ति, प्रागुक्तयुक्तः सत्त्वात् तेभ्योऽपि-'उड्ढलोए असंखेज्जगुणा' अवलोके वर्तमाना अपर्याप्तक वायुकायिकाः असंख्येयगुणा भवन्ति प्रागुक्तैकेन्द्रियवत् तेभ्योऽपि-'अहोलोए विसेसाहिया' अधोलोके वर्तमाना अपर्याप्त कवायुकायिकाः विशेषाधिका भवन्ति प्रागुक्तैकेन्द्रियसमुच्चयवत् । ____ अथ पर्याप्तकवायुकायिकानामल्पवहुत्वं प्रतिपादयति-'खेत्ताणुवाएणं सबस्थोवा वायुकाझ्या पज्जत्तया उडलोयतिरियलोए' क्षेत्रानुपातेन-क्षेत्रानुसारेण, सर्वस्तोकाः सर्वेभ्योऽल्पाः, वायुकायिकाः पर्याप्तकाः ऊर्यलोकतिर्यग्लोके तत्प्रतरद्वयवर्तिनो भवन्ति, तेभ्योऽपि 'अहोलोयतिरियलोए विसेसाहिया' अधोलोकतिर्यग्लोके तत्प्रतरद्वयवर्तिनः पर्याप्तकवायुकायिकाः, विशेषाधिका भवन्ति प्रागुक्तैकेन्द्रियसमुच्चयवत् तेभ्योऽपि-तिरियलोए असंखेज्जगुणा' तिर्यग्लोके वर्तमानाः पर्याप्तकवायुकायिकाः असंख्येयगुणा भवन्ति, पूर्वोक्तकेन्द्रियौधिकयुक्तेः, तेभ्योऽपि-'तेलोक्के असंखेजगुणा' त्रैलोक्ये-लोकत्रयवर्तिनः पर्याप्तकवायुकायिकाः असंख्येयगुणा भवन्ति तयुक्तेः पूर्वमुपपादितत्वात् तेम्योऽपि-'उड़हैं । तिर्यग्लोक की अपेक्षा त्रिलोकवर्ती असंख्यातगुणा हैं, त्रिलोकवतियों की अपेक्षा ऊर्ध्वलोक में असंख्यातगुणा हैं और ऊर्ध्वलोक की अपेक्षा अधोलोक में विशेषाधिक हैं । इन सब अल्पबहुत्व का कारण समुच्चय एकेन्द्रियों के अल्पबहुत्व के समान ही समझ लेना चाहिए।
पर्याप्त वायुकायिकों का अल्पबहुत्व-क्षेत्र के अनुसार सबसे कम पर्याप्त वायुकायिक ऊर्ध्वलोक-तिर्यग्लोक नामक प्रतरों में हैं, उनकी अपेक्षा अधोलोक-तिर्थग्लोक नामक प्रतरों में विशेषाधिक हैं । अधोलोक-तिर्यग्लोक की अपेक्षा तिर्य ग्लोक में असंख्यातगुणा अधिक हैं, * તિબ્લેકના કરતાં ત્રિલકવતિ અસંખ્યાત ગણું છે. ત્રિલકવતિના કરતાં ઉર્વલેકમાં અસંખ્યાતગણુ છે. અને ઉદર્વકના કરતાં અલેકમાં વિશેષાધિક છે. આ બધાના અલ્પ બહત્વનું કારણ સમુચ્ચય એકેન્દિના અલ્પબહત્વના પ્રમાણે જ સમજવું.
પર્યાપ્ત વાયુકાયિકનું અ૯પ બહુ–– ક્ષેત્રના અનુસાર સૌથી ઓછા પર્યાપ્ત વાયુકાયિક ઉર્વલેક તિર્યશ્લોક નામના પ્રતરમાં છે. તેના કરતા અલક-તિર્યક નામના પ્રતરમા વિશેપાધિક છે. અલેક–તિર્યશ્લેકના કરતાં તિર્યકમાં અસંખ્યાત ગણા વધારે છે. તિર્યંગ્લેકની અપેક્ષા ત્રિલેકવતિ અસ ખ્યાત ગણું વધારે છે. તેના કરતાં
| SR No. | 009339 |
| Book Title | Pragnapanasutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1975 |
| Total Pages | 1196 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pragyapana |
| File Size | 80 MB |